W ich pojedynkach telewizyjnych zderzały się dwa światy i dwie maniery. Z jednej strony ekspert od politycznego marketingu, przypominający naszych „pampersów” z lat 90., z zimnym uśmiechem flekujący swego o 30 lat starszego konkurenta. Z drugiej strony nieco zagubiony profesor ekonomii z pokolenia ’68, urażony kalumniami, ale ważący słowa, by nie odpowiadać pięknym za nadobne.
Po Brexicie i zwycięstwie Trumpa w USA europejska prawica wystylizowała powtórkę austriackich wyborów na potwierdzenie „ducha czasu” – renacjonalizacji i demontażu „Brukseli”. Hofer komplementował Orbána, autorytarne zapędy w naszych krajach, kokietował cudami-niewidami w polityce wewnętrznej i zagranicznej, łącznie z referendum w sprawie wyjścia Austrii z UE, a Angelę Merkel uważał za szkodnika UE. Ale wyraźnie przegrał. Austriacy stanęli w obronie otwartego społeczeństwa, z obawy przed narastającą ksenofobią, ograniczaniem wolności sztuki, nauki i mediów wybrali – jak to wyraził wiedeński „Standard” – mniejsze zło, odrzucając styl polityki, w której do dobrego tonu należą dyskryminacja i nagonka.
Austriackie wybory mogą się okazać zapowiedzią rzeczywistej zmiany ducha czasu w Europie. Z młodym, dziarskim przystojnisiem – Hofer uchodzi za ulubieńca mam dorastających panien – wygrał zmaltretowany, roztargniony emeryt. I to wygrał głosami głównie młodych, którzy – podobnie jak w Wielkiej Brytanii – wcale nie odwracają się od Europy. Zwycięstwo Van der Bellena to oczywiście nie koniec narodowców z Partii Wolności (FPÖ). W końcu prowadzą w sondażach. Klęska Hofera niekoniecznie też wzmacnia obie tradycyjne partie państwowe, chadecję (ÖVP) i socjaldemokrację (SPÖ), od zawsze rządzące Drugą Republiką.