Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Świat

Łamigłówka z końcówką

Litwa: dziwne końcówki polskich nazwisk

Polacy na Litwie mieszkają głównie w Wilnie oraz w rejonach wileńskim i solecznickim. W tym ostatnim stanowią 90 proc. mieszkańców. Polacy na Litwie mieszkają głównie w Wilnie oraz w rejonach wileńskim i solecznickim. W tym ostatnim stanowią 90 proc. mieszkańców. Valdemar Doveiko / Forum
Czy na Litwie można jeszcze poznać Polaka po nazwisku?
Polski pochód z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą w Wilnie.Valdemar Doveiko/Forum Polski pochód z okazji Dnia Polonii i Polaków za Granicą w Wilnie.

Na Litwie mieszka 180 tys. Polaków. Są najliczniejszą mniejszością narodową w kraju – stanowią prawie 7 proc. ogółu ludności. Przeważnie czują się Polakami, chociaż rodacy z Polski często nazywają ich ruskimi, a Litwini tutejszymi, co ma pejoratywny wydźwięk. Zdradzają ich nazwiska: ze względu na słowiańskie brzmienie i fonetyczny zapis w dokumentach, np. Marijuš – Mariusz. Często jednak na ich oficjalne brzmienie i zapis nie mieli żadnego wpływu, tak jak Alina Obolewicz. Urodziła się jako Alina Obolevičit, bo pracownik urzędu stanu cywilnego był Litwinem.

W jej domu zawsze z dumą mówiło się o Polakach Obolewiczach. Dziadek powtarzał Alinie, że Litwini to źli ludzie i należy na nich uważać. Dopiero mając 23 lata, dostała paszport z wpisem Alina Obolevič (czyt. Obolewicz). – Zawsze miałam problem z litewską końcówką w moim nazwisku – tłumaczy. – To zaczęło się od taty, który urodził się w 1948 r.

Ojciec Aliny był kolejnym dzieckiem płci męskiej, więc dumny dziadek – ojciec trzech synów – poszedł do urzędu stanu cywilnego w stanie nietrzeźwym. Akurat to był okres, że urzędnicy wszystkim z automatu dodawali litewskie końcówki. Tato Aliny został wpisany jako Zdislovas Obolevičius. Dziadek średnio rozumiał, co wpisał urzędnik. Był pewny, że trzeci syn, tak jak ojciec i starsi bracia, będzie nosił nazwisko Obolevič. Nie wykłócał się. W Związku Radzieckim bez znajomości na Kremlu nie było szans na zmianę aktu urodzenia. Urzędnik był nieomylny. W tej samej rodzinie dzieci rosły więc pod nazwiskami Obolewicz i Obolevičius, choć dziadkowie do końca życia nie mówili po litewsku.

Polak jako przekleństwo

Z Dariusem Ignatavičiusem było odwrotnie – urodził się jako Dariusz Ignatowicz.

Polityka 32.2018 (3172) z dnia 07.08.2018; Świat; s. 56
Oryginalny tytuł tekstu: "Łamigłówka z końcówką"
Reklama