Papież nie boi się, że Kościół amerykański oderwie się od Watykanu. Ale modli się, aby w Kościele żadnych schizm nie było. Taką deklarację usłyszeli od Franciszka dziennikarze na pokładzie samolotu wracającego do Rzymu z wyprawy do Afryki. Pytanie o schizmę zadał dziennikarz „New York Timesa”. Nawiązywał do nieustającej krytyki obecnego pontyfikatu przez katolickich tradycjonalistów w USA. Nieco wcześniej, gdy papież dopiero ruszał z Rzymu do Afryki, francuski dziennikarz Nicolas Seneze wręczył mu egzemplarz swej książki „Jak Ameryka chce zmienić papieża”. Opowiada ona właśnie o tej zmasowanej krytyce Franciszka w kręgach konserwatywnych, bogatych i wpływowych katolików amerykańskich. Papież miał mu powiedzieć na stronie, że krytyka ze strony Amerykanów to zaszczyt.
Franciszek przypomniał dziennikarzom, że schizmy to część historii Kościoła. Podał przykład rozłamu po przegłosowaniu na I Soborze Watykańskim (1870 r.) dogmatu o nieomylności i prymacie papieża. Przeciwnicy skupili się w Kościołach „starokatolickich”. Niektóre z nich dopuściły kapłaństwo kobiet. Za pontyfikatu Jana Pawła II doszło do wykluczenia z Kościoła tzw. lefebrystów, odrzucających część reform podjętych w wyniku II Soboru Watykańskiego (1962–65), m.in. dialog międzyreligijny.
Franciszek oświadczył, że krytyka jest zawsze dobra, byle krytykujący chcieli słuchać odpowiedzi na nią. Nie lubi takiej krytyki, „kiedy się do ciebie śmieją, szczerzą białe zęby, a potem nóż wbiją w plecy”. Nazywają mnie papieżem komunistą, dodał, a przecież mówię to samo, co Jan Paweł II. Taka jest droga do rozłamu: najpierw oderwanie od doktryny dla jakiejś elitarnej ideologii, następnie zerwanie z Rzymem. Żądają zmiany papieża, stylu, w końcu schizmy. Więc jednak Franciszek ma się czego bać.