Przez cały stary rok ciągnęła się telenowela pt. „Brexit”. Złamano prawie wszystkie „ostateczne terminy” w harmonogramie, który miał zapewnić cywilizowany rozwód między Wielką Brytanią i Unią Europejską. I nawet dziś, 18 grudnia, zamykając ten numer POLITYKI, nie wiemy, jaki będzie finał rozmów o przyszłych relacjach, które już bezwzględnie powinny się skończyć wraz z odchodzącym rokiem.
Wielka Brytania formalnie wyszła z Unii 31 stycznia 2020 r. Miało to się wydarzyć 1 stycznia, ale… negocjacje się przeciągnęły. Wówczas ustalono warunki rozstania, m.in. prawa ekspatów po obu stronach kanału. I postanowiono, że do końca 2020 r. potrwa okres przejściowy, w którym Londyn będzie przestrzegał unijnych przepisów, ale nie weźmie już udziału w ich ustalaniu. Strony dostały więc 11 miesięcy na rozmowy o przyszłości. Te negocjacje najpierw sparaliżował koronawirus, a później wirus populizmu. Obie strony, a szczególnie brytyjska, porzuciły merytoryczne podejście i zdecydowały się na spektakl, w którym ustępstwa traktuje się jak zdradę interesów narodowych. W rezultacie sprawą niemal życia i śmierci stała się kwestia połowów, która ma znikome znaczenie gospodarcze dla obu stron.
Oczywiście nie wszystkie tematy sporne były trywialne. Londyn burzył się w sprawie Irlandii Płn., która – choć jest częścią Zjednoczonego Królestwa – będzie de facto wyłączona z jego strefy celnej. Fundamentalna rozbieżność dotyczyła zasad konkurencji. Unia obawiała się, że Londyn będzie chciał poprawić swoją pozycję gospodarczą, obniżając standardy ekologiczne czy pracownicze lub naruszając unijne zasady pomocy publicznej dla przedsiębiorstw. Dlatego Bruksela domagała się prawa do jednostronnego ograniczenia Brytyjczykom dostępu do wspólnego rynku.