Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Świat

Elisa z ludu Mapucze

Elisa z ludu Mapucze. To pod jej okiem odrodzi się Chile

Elisa Loncón, jak i 16 innych przedstawicieli autochtonów w Konstytuancie, ma dopilnować, by przyszłe Chile uznawało prawa Mapuczów i innych grup rdzennych mieszkańców kraju. Elisa Loncón, jak i 16 innych przedstawicieli autochtonów w Konstytuancie, ma dopilnować, by przyszłe Chile uznawało prawa Mapuczów i innych grup rdzennych mieszkańców kraju. Ivan Alvarado/Reuters / Forum
Elisa Loncón – przedstawicielka rdzennych mieszkańców, ma jako szefowa Konstytuanty sfinalizować w nowym roku prace nad chilijską konstytucją. Pod jej okiem może powstać de facto nowe państwo.
Elisa LoncónRodrigo Fernandes/Wikipedia Elisa Loncón

Szanse na to są tym większe, że wybory na prezydenta wygrał właśnie Gabriel Boric, 35-letni lider nowej lewicy. Progresywny prezydent i większość Konstytuanty na czele z Elisą Loncón chcą być filarami wielkiej zmiany całego ładu społeczno-gospodarczego. W 2022 r. Zgromadzenie Konstytucyjne ma napisać nową konstytucję, która zastąpi tę zadekretowaną jeszcze w czasach dyktatury Augusto Pinocheta (1973–90).

Stara konstytucja nie jest ot, po prostu ustawą zasadniczą taką jak każda. Jest gwarantem całego ładu społeczno-ekonomicznego, stworzonego w myśl idei ultraliberała Miltona Friedmana i jego chilijskich uczniów, tzw. Chicago Boys; została sformułowana w taki sposób, by wprowadzanie korekt było praktycznie niemożliwe (w wielu kwestiach wymaga większości 3/5 głosów w parlamencie). A korekty takie większość Chilijczyków uważa za niezbędne – przynajmniej w takich kwestiach, jak dostęp do dobrej edukacji, służby zdrowia na przyzwoitym poziomie czy godnych emerytur.

Wśród haseł, jakie zbuntowani Chilijczycy nieśli na transparentach podczas potężnych ulicznych protestów ostatnich dwóch lat, zmiana konstytucji była najważniejszym. Rozmiary niezadowolenia zmusiły rząd do rozpisania referendum w tej sprawie. A gdy większość opowiedziała się za zmianą konstytucji, Chilijczycy wybrali następnie – latem 2021 r. – Konstytuantę.

W nadchodzącym 2022 r. zgromadzenie ma przedstawić projekt nowej ustawy zasadniczej. A zgromadzeniu przewodzi Elisa Loncón, przedstawicielka rdzennych mieszkańców Chile z ludu Mapucze.

Niezwyciężeni Indianie

Mapucze opierali się najpierw imperium Inków, potem hiszpańskim konkwistadorom, a wreszcie – niepodległym państwom niezależnym od hiszpańskiej korony, Argentynie i Chile, gdzie mieszkają.

Polityka 1/2.2022 (3345) z dnia 28.12.2021; Świat; s. 79
Oryginalny tytuł tekstu: "Elisa z ludu Mapucze"
Reklama