Świat

Irańska Bastylia?

Irańska Bastylia? Wielki pożar w więzieniu Evin w Teheranie

Więzienie Evin to taka irańska Bastylia. Zbudowane jeszcze za szacha, zyskało sławę katowni policji politycznej SAVAK. Więzienie Evin to taka irańska Bastylia. Zbudowane jeszcze za szacha, zyskało sławę katowni policji politycznej SAVAK. Jean Gaumy / Magnum Photos / Forum
Więzienie Evin to taka irańska Bastylia. Zbudowane jeszcze za szacha, zyskało sławę katowni policji politycznej SAVAK.

W weekend płonęło okryte złą sławą teherańskie więzienie Evin. Pożar objął dwa z czterech oddziałów zakładu, miało też dojść do buntu więźniów, którzy próbowali uciekać z cel. Obok straży do Evin ściągnięto oddziały szturmowe policji. Na nagraniach widać, że więzienie było ostrzeliwane z zewnątrz. Wiele wskazuje na to, że pożar miał związek z protestami, które trwają w Iranie już od miesiąca. Władze twierdzą jednak, że był to jedynie efekt buntu na oddziale, gdzie wyroki odsiadują drobni przestępcy. Pierwsza, oficjalna wersja mówiła o uciekinierach, którzy po wydostaniu się z budynku zginęli na polu minowym, które otacza Evin. Ale niezależne źródła twierdzą, że władze podpaliły część więzienia, aby pozbyć się osadzonych tam świadków tłumienia ostatnich demonstracji, w których zginęło już co najmniej 230 osób, w tym ponad 30 dzieci. Więzienie Evin to taka irańska Bastylia. Zbudowane jeszcze za szacha, zyskało sławę katowni policji politycznej SAVAK. Jego zdobycie i wypuszczenie więźniów politycznych było przełomowym momentem rewolucji 1979 r. Ale po zmianie reżimu znów stało się katownią. Obecnie odsiaduje w nim wyroki wielu dysydentów i antyreżimowych artystów, m.in. znany reżyser Dżafar Panahi.

Pożar Evin sprowokował kolejną falę antyreżimowych demonstracji, do których stopniowo przyłączają się kolejne grupy. W ostatnim tygodniu zaczęli protestować pracownicy przemysłu naftowego. Początkowo chodziło tylko o podwyżki, ale wobec brutalności władzy dołączyli też hasła polityczne. Do powtórzenia scenariusza z 1979 r. brakuje więc jeszcze strajku kierowców ciężarówek i buntu tzw. bazaru, czyli najważniejszych handlarzy. Wtedy pozostanie już tylko zdobyć Bastylię.

Polityka 43.2022 (3386) z dnia 18.10.2022; Ludzie i wydarzenia. Świat; s. 11
Oryginalny tytuł tekstu: "Irańska Bastylia?"
Reklama