Groźne miny Muminków
Wojna w Ukrainie obudziła nawet Muminki. Ale fińskie trolle mają wiele twarzy, groźne też
Wojna w Ukrainie obudziła nawet Muminki. Latem 2022 r. na ulicach Moskwy pojawiły się propagandowe plakaty ośmieszające Finlandię i Szwecję. Oba państwa zabiegały wówczas o przyjęcie do NATO. Plakaty przedstawiały Wuja Sama, narodową personifikację Stanów Zjednoczonych, w charakterystycznym kapeluszu z gwiazdami i czerwoną muchą. Wuj wymachiwał marionetkami Pippi Långstrump i Muminka. Napis brzmiał: „Nie bądźcie zabawkami w cudzych rękach!”.
I tak ukochani bohaterowie literaccy rosyjskich dzieci (literatura skandynawska dla najmłodszych jest w Rosji od lat uwielbiana, wręcz kultowa) znów stali się narzędziami gry politycznej. Szwedzka Pippi tylko na chwilę, za to fińskie Muminki – z całym swoim symbolicznym ładunkiem – tworzą wciąż jedną z najbardziej złożonych rzeczywistości literackich, wykorzystywaną w bieżących konfliktach politycznych w Skandynawii. Ale, jak widać, również na wojnie.
W 2023 r. firma Moomin Characters, udzielająca licencji na wszelkie produkty wykorzystujące wizerunki bohaterów książek Tove Jansson, nie przedłużyła współpracy ze swoimi rosyjskimi partnerami. Doprowadziło to m.in. do odwołania dużego Festiwalu Muminków, który odbywał się co roku wiosną w Moskwie. Od tej pory Muminki coraz częściej pojawiają się w rosyjskich rozmowach jako synonim głupich, zwróconych w stronę Zachodu Finów.
W jakiś sposób współgra to z rozwijającą się skandynawską karierą Muminków jako symbolu liberalizmu i tolerancji. Sama Tove Jansson w latach 80. podarowała kolekcję swoich rysunków stowarzyszeniu Amnesty International Finland. Ilustracje promowały bliskie autorce wartości, takie jak społeczna sprawiedliwość i prawo do różnorodności. W ostatnich latach fińska sekcja Amnesty razem z Moomin Characters wylansowały nową kolekcję toreb i kubków z tymi samymi rysunkami.