Czym jest dziś rodzina

O wyjątkowym znaczeniu rodziny dla Polaków

Tradycyjny podział ról w rodzinie trzyma się mocno. Tradycyjny podział ról w rodzinie trzyma się mocno. gpointstudio / Shutterstock
Podobno jesteśmy najbardziej rodzinnym narodem w Europie: plasujemy się tuż za krajami afrykańskimi i arabskimi.
Dr hab. Hanna BojarLeszek Zych/Polityka Dr hab. Hanna Bojar

AGNIESZKA SOWA: – Czy polska rodzina w dalszym ciągu jest rodziną tradycyjną?
HANNA BOJAR: – W jednym z ostatnich dużych badań porównawczych prowadzonych w całej Europie zapytano 28 tys. osób, czy to prawda, że „najważniejszym zadaniem kobiety jest zajmowanie się domem oraz troska o rodzinę”. Średnio w Europie nie zgadza się z tym twierdzeniem 54 proc. badanych. W Szwecji, Danii czy Holandii ponad 80 proc. A polscy respondenci w 77 proc. odpowiedzieli „tak”. Wydaje się więc, że Polacy myślą raczej w tradycyjny sposób o roli kobiety, a więc i o układzie ról w rodzinie.

W 2018 r. CBOS ponownie zapytał Polaków o podział obowiązków domowych między kobiety i mężczyzn. Wyniki badań pokazują, że model partnerski, podobnie jak kilkanaście i kilka lat wcześniej, jest często wyłącznie deklaratywny. Jak powiedział Ulrich Beck, to taka „werbalna akceptacja przez mężczyzn partnerstwa w związku przy daleko idącej sztywności zachowań”. Większość obowiązków domowych wynikających z rytmu dnia codziennego wciąż spoczywa na kobietach. Ich rolą w powszechnym rozumieniu jest obok codziennych prac domowych także opieka nad starszymi czy chorymi członkami rodziny.

To może wskazywać, że mocno się trzyma tradycyjna polska rodzina, w której istnieją bardzo precyzyjnie określone, sztywne role: żony i matki, męża i ojca, z przypisanymi wzorami zachowań, zasadami postępowania typowymi tylko dla jednej płci. Jest podział obowiązków i wynikająca z niego hierarchia: kto ma pieniądze, ten ma władzę.

Mimo że po odzyskaniu niepodległości, w międzywojniu, kobiety uzyskały prawa wyborcze i dostęp do uniwersytetów, a w PRL „wsiadły na traktory”, tradycyjna rodzina wciąż trwa w świadomości Polaków.

Reklama
Być eko
Miłość!
Czym jest dziś rodzina
Jak przetrwać jesień
Nasza szkoła

Cyfrowe wydania specjalne to wybór najlepszych tekstów dziennikarzy "Polityki" na ważne tematy, którym przyglądamy się pod różnym kątem. Dostępne są dla subskrybentów pakietów Premium i Uniwersum.