Odpocznij sobie

Nuda. Z niej w świecie sztuki rodzą się genialne pomysły

Jan Himilsbach i Zdzisław Maklakiewicz w filmie „Rejs” Marka Piwowskiego. Jan Himilsbach i Zdzisław Maklakiewicz w filmie „Rejs” Marka Piwowskiego. Inplus / East News
W zawodach twórczych nuda staje się pułapką – co prawda pracy jest dużo i trudno się nudzić, ale trudno też ruszyć do przodu z robotą i coś wymyślić, póki człowiek trochę się nie ponudzi.

Jeśli bohaterowie odpowiednio długo nic nie robią, każdy gest urasta do rozmiarów wydarzenia. Wie o tym Ernesto Gonzales, autor „Nudnych przygód Agaty i Szymona”, który tytułowe dwie postaci komiksu (wzorowane na konkretnej parze przyjaciół) narysował w kontekście przypominającym czasy, kiedy zamknęła nas w domach pandemia. Kolejne kadry, odtwarzające statyczną scenę z mieszkania z oknem w tle, wydają się przypominać zabawę w stylu „wytęż wzrok i znajdź 10 szczegółów, którymi różnią się te obrazki”. Tyle że tych szczegółów nierzadko jest mniej. Oto główni bohaterowie siedzą przy stole nad stygnącą herbatą w szklankach z koszyczkiem – tak długo, aż herbata przestanie być tym, czym się wydaje, za oknem zaczną się przetaczać dramaty, a oni sami będą odpływać w fantasmagoryczne scenerie – na jawie lub w półśnie. Zabawne jest to, że udaje im się zignorować sensacyjne rzeczy dziejące się w tle – choćby wybuchający pożar i jego gaszenie – ale wytężony wzrok czytelnika ich nie przeoczy.

Ta powtarzalność przypomina piękną definicję Josifa Brodskiego, który nudę opisywał jako „zjawisko złożone, będące nade wszystko wynikiem powtórzenia”. I dalej („Pochwała nudy”, przeł. Anna Kołyszko, Michał Kłobukowski) twierdził, że „najważniejszym czynnikiem życia jest właśnie powtórzenie”. Komiks – ze swoim rytmem kadrów, w pewien sposób monotonnym – wydaje się zatem idealnym medium, żeby to wyrazić.

„Emocje! Namiętność! Suspens! Tu tego nie znajdziecie” – głosi promocyjne hasło na obwolucie książeczki Gonzalesa. Ale to oczywiście nieprawda (jak z każdym niemal hasłem promocyjnym).

Napięcia na planszach tej opowieści jest więcej niż w niejednej historii przygodowej, emocje łatwiej zauważyć, kiedy nie dzieje się za dużo naraz, a namiętność zastąpiona została przez wspólne trwanie – test wytrzymałości, jaki przeżyły podczas pandemii wszystkie relacje między ludźmi.

Reklama
Odpocznij sobie
Być eko
Miłość!
Czym jest dziś rodzina
Jak przetrwać jesień

Cyfrowe wydania specjalne to wybór najlepszych tekstów dziennikarzy "Polityki" na ważne tematy, którym przyglądamy się pod różnym kątem. Dostępne są dla subskrybentów pakietów Premium i Uniwersum.