Przejdź do treści
Kryminały i ich autorzy

Za co świat pokochał Stiega Larssona

Rooney Mara jako Lisbeth Salander. Rooney Mara jako Lisbeth Salander. Cinetex/Medium / mat. pr.
Jak to się stało, że niszowy, komunizujący dziennikarz napisał kryminał, który popularność szwedzkich kryminałów wyniósł na niespotykany dotąd poziom.
Stieg LarssonWikipedia Stieg Larsson

Niestety, z powodu zepsutej windy cała ta historia na zawsze pozostanie niedopowiedziana. Gdyby nie awaria, być może Stieg Larsson, który w jesienne popołudnie musiał wdrapać się na siódme piętro sztokholmskiej kamienicy, pisałby dalej i dożył momentu, w którym jego książki zdobyły ogromną popularność. Jednak serce przepracowanego Larssona, przeciążone nałogowo przyswajanymi papierosami i kofeiną, przytkane cholesterolem z fast foodów, którymi – podobnie zresztą jak jedna z kluczowych postaci w jego książkach – maniakalnie się żywił, nie przetrwało tej wspinaczki. 9 listopada 2004 r. Stieg Larsson zmarł przedwcześnie. Miał 50 lat. Napisał zaledwie trzy powieści, które układają się w tzw. trylogię „Millennium”.

Gdyby żył, zapewne odczuwałby przewrotną satysfakcję. Całe życie poświęcił walce o prawa mniejszości etnicznych i seksualnych. Wojował piórem z radykalną faszyzującą prawicą, wspierał ruch komunistyczny, wydawał ideologiczne pisma niszowe, co sytuowało go na obrzeżach szwedzkiego świata dziennikarskiego (również jeśli chodzi o zarobki). Opisywał patologie idealnego skandynawskiego państwa opiekuńczego.

Zresztą sama decyzja o pisaniu kryminałów była podyktowana głębokim zwątpieniem w szwedzką sprawiedliwość społeczną.

Doszedł po prostu do wniosku, że dotychczasowe zarobki ani emerytura z pomocy społecznej nie dadzą mu żadnego oparcia na starość. Liczył na to, że tzw. skandynawski kryminał, gatunek na fali, swoista marka wśród czytelników, pozwolą mu wstrzelić się w kulturowy mainstream.

Larsson dziś byłby bogaty

Na całym świecie kupiono 50 mln jego książek (dochody szacuje się na 200 mln dol.). Popularność wzrosła dzięki szwedzko-duńskiej ekranizacji (trzy filmy w kinach plus serial w TV).

Reklama
Kryminały i ich autorzy
Odpocznij sobie
Być eko
Miłość!
Czym jest dziś rodzina

Cyfrowe wydania specjalne to wybór najlepszych tekstów dziennikarzy "Polityki" na ważne tematy, którym przyglądamy się pod różnym kątem. Dostępne są dla subskrybentów pakietów Premium i Uniwersum.