Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Historia

Grubymi nićmi przyszyte

Historia maszyny do szycia

Kobiety szyjące, Owatonna w Minnesocie, ok. 1890 r. Kobiety szyjące, Owatonna w Minnesocie, ok. 1890 r. Corbis
Wynaleziona w XIX w. maszyna do szycia z modnej ciekawostki błyskawicznie stała się podstawowym narzędziem pracy kobiet. Uwolniła je od igły i nitki, ale nie od wyzysku.
Pierwsza maszyna do szycia, której konstruktorem był Ellias Howe, 1845 r.Corbis Pierwsza maszyna do szycia, której konstruktorem był Ellias Howe, 1845 r.

Maszyny do szycia to wynalazek kosmopolityczny, humanitarny i z gruntu dobry, cóż więcej można dodać!” – pisano w połowie XIX w., zachwycając się nowym urządzeniem. Na reklamach przedstawiano elegancko ubrane damy z błyskiem w oku patrzące na nowe urządzenie lub z uśmiechem pochylające się nad pracą. W niemieckim piśmie dla kobiet „Bazar” napisano w 1862 r., że pojawienie się w domu maszyny do szycia pozwala zaoszczędzić czas, a szycie na niej „jest przyjemnością i miłym sposobem spędzania czasu”. Amerykańska firma Singer, szukając w 1858 r. klientek wśród bogatych kobiet, opisywała maszynę do szycia jako przedmiot luksusowy, którego artystyczne walory robią zeń „doskonałą dekoracją salonu czy buduaru”.

Nawet jeśli urządzenie było przez moment popularne wśród bogatych kobiet z zamożnej klasy średniej, szybko przestało być jedynie modnym gadżetem i trafiło pod strzechy, stając się podstawowym narzędziem pracy dla wielkiej grupy żyjących z szycia kobiet.

Wśród badaczy zajmujących się historią gospodarczą i społeczną panowało przekonanie, że maszynę do szycia należy uznać za jedno z podstawowych narzędzi, które ułatwiły kobietom emancypację. „Dzięki niej kobiety mogły wyzwolić się z niewolniczej egzystencji” – pisał w latach 70. amerykański historyk David Landem. Z twierdzeniem tym nie zgadza się specjalistka od historii gospodarczej czasów nowożytnych prof. Karin Hausen z Technisches Universität w Berlinie, autorka książki „Porządek płci. Studia historyczne” (Neriton i Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie, 2011 r.). Według niej przejście z szycia ręcznego na maszynowe było rewolucyjne, jednak rewolucja ta wyzwoliła kobiety tylko pozornie.

Ramię, stopka, pedał

Od momentu wynalezienia mechanicznego krosna w 1786 r.

Polityka 43.2011 (2830) z dnia 19.10.2011; Historia; s. 72
Oryginalny tytuł tekstu: "Grubymi nićmi przyszyte"
Reklama