Archiwum Polityki

Mity i mamuty

Klonowanie człowieka stało się straszakiem dla opinii publicznej. Jak jednak odróżnić to co możliwe od fantazji? Nie da się wskrzeszać tą metodą ani zmarłych ludzi, ani wymarłych zwierząt. Klonowanie przyda się za to do ratowania ginących gatunków.

Sklonowanie 10 lat temu owcy Dolly przez Iana Wilmuta z Roslin Institute w Szkocji można śmiało uznać za największy hit naukowy końca XX w. Wilmut obalił dogmat o nieodwracalności procesu rozwoju zarodkowego u ssaków. Okazało się bowiem, że podobnie jak np. u płazów, o czym wiadomo od co najmniej 40 lat, można zmusić wyspecjalizowane komórki organizmu do przeprowadzenia na nowo pełnego rozwoju zarodkowego.

Gdzie jest Ewa?

Powtórzenie doświadczenia Wilmuta na wielu innych ssakach – myszy, szczurze, świni, mule, kocie, psie, a ostatnio fretce – nie pozostawia wątpliwości, że klonowanie chyba wszystkich gatunków, z człowiekiem włącznie, jest możliwe. Wprawdzie klonowanie małp i ludzi ciągle napotyka wiele trudności, ale wygląda na to, że są to jedynie kłopoty techniczne – małpę udało się sklonować jedynie z użyciem komórek zarodkowych, a nie somatycznych. Nie ma więc chyba żadnych wątpliwości, iż odkrycie Wilmuta wcześniej czy później nagrodzone zostanie Nagrodą Nobla. Komitet zwleka jednak ciągle z jej przyznaniem, czekając zapewne na pojawienie się wyników badań potwierdzających pozytywne dla ludzi zastosowanie klonowania (np. uzyskanie ze sklonowanych ludzkich zarodków komórek służących jako przeszczepy).

Odkrycie możliwości klonowania ssaków z komórek dorosłych organizmów jest jednym z tych wielkich odkryć, które pobudzają wyobraźnię. Pozwala marzyć o uzyskaniu nadludzkich możliwości kreowania życia. Marzenia takie stymulują postęp nauki i cywilizacji, ale i wywołują strach oraz obawy o przyszłość ludzkości. Często przy tym wykorzystywana jest ludzka naiwność i ignorancja. Najlepszym przykładem są powtarzające się raz po raz doniesienia sekty raelian o sklonowaniu człowieka.

Polityka 17.2006 (2552) z dnia 29.04.2006; Nauka; s. 110
Reklama