Gdyby czarownice warzyły miksturę dla schizmatyków, wrzuciłyby do kotła tajemne substancje produkujące bunt, absolutną pewność siebie, nieustępliwość. Ale cechy osobowości to tylko połowa sekretu. Potrzebne są jeszcze poglądy. Przyda się też szersze poparcie, poklask tłumu. No i kość niezgody.
Ponad sto lat temu kością niezgody okazał się dogmat o nieomylności papieża. Po raz pierwszy od trzech wieków zebrał się wtedy sobór powszechny Kościoła rzymskokatolickiego. Przeszedł do historii jako I Sobór Watykański (1869–1870). Miał być demonstracją jedności Kościoła w epoce dla niego trudnej. Lokalne Kościoły w Niemczech i Francji były rozdarte między tych, którzy czuli się bliżej swych narodów niż Rzymu, a tych, którzy w papieżu szukali centralnej osi Kościoła i wiary. Jeszcze przed zwołaniem soboru właśnie w Niemczech, Francji i Anglii wybuchły spory na temat roli papiestwa i papieskiej nieomylności w sprawach etyki i wiary. Oliwy do ognia dolały listy z Francji do jezuickiego czasopisma, z których miało wynikać, że większość francuskich katolików życzy sobie ogłoszenia przez sobór dogmatu o nieomylności papieża.
Papież Pius IX dopiął jednak swego i sobór doszedł do skutku. Podczas dyskusji wyczuwało się lęk przed rozłamem na tle dogmatu o nieomylności, ale okazało się też, że przeciwko jest mniejszość delegatów. Za to poza salą posiedzeń wrzało: prasę europejską zalały artykuły przeciwników dogmatu. Publicznie spierali się o to dostojnicy kościelni; jeden z dyskutantów hrabia Montalambert nazwał papieża „bożkiem”, który domaga się kultu i absolutnej władzy i tylko w tym celu zwołał sobór.
Ostateczne głosowanie przeprowadzono 18 lipca 1870 r. tuż przed wybuchem wojny francusko-pruskiej. Za było 433 ojców soborowych, przeciw tylko dwóch.