Archiwum Polityki

Obywatele z palestry

Każda z uprawianych w starożytnej Grecji dyscyplin sportu wywodziła się z wojennych sprawności i miała cyzelować żołnierskie umiejętności obywateli. Sprawdzali się oni co cztery lata podczas igrzysk.

Nigdy przedtem i potem żaden naród nie przykładał tak wielkiej wagi do kultury fizycznej i w żadnym narodzie sport nie budził tak wielkich emocji. Starożytni Grecy uprawiali wiele różnych dyscyplin. Do najważniejszych należały bieg pojedynczy i podwójny (za miarę przyjmowano odległość jednego stadionu, czyli ok. 180–190 m), biegi z tarczą lub w pełnej zbroi, skoki w dal, rzut dyskiem i oszczepem, wyścigi jeźdźców i czterokonnych rydwanów, wreszcie zapasy, boks oraz swoiste połączenie tych dwóch dyscyplin – pankration. Są dwie cechy charakterystyczne wszystkich tych zawodów. Po pierwsze, zwycięstwo było w nich bezdyskusyjne – należało się zawsze najszybszemu, najsilniejszemu lub najdzielniejszemu, co każdy, widz czy uczestnik, mógł zobaczyć na własne oczy. Po drugie, każda z wymienionych dyscyplin wywodziła się z wojennych sprawności. I może dlatego właśnie największą sławę zdobywali zwycięzcy w tak zwanych sportach ciężkich: zapasach, boksie i pankrationie.

Weźmy choćby trzech najsłynniejszych: pankratiastę Polydamasa ze Skotussy, zapaśnika Milona z Krotony i pięściarza Diagorasa. Ich imiona poznał każdy Grek – od Sycylii aż po najdalsze wybrzeża Morza Czarnego. I to nie tylko za ich życia – sława tych trzech zawodników trwała tak długo, jak długo istniała antyczna cywilizacja. Trudno tu nie zadać sobie pytania: dlaczego właściwie wybitni sportowcy, a w szczególności mistrzowie sportów ciężkich, cieszyli się w Helladzie tak wielką sławą?

Gimnazjon

Każde, nawet najmniejsze spośród setek greckich poleis miało ambicję wybudowania u siebie gimnazjonu, który dziś urzędnik nazwałby kompleksem szkolno-sportowym. Składał się on zwykle z dwóch odrębnych, lecz stojących obok siebie budynków: palestry oraz gimnazjonu właściwego.

Pomocnik Historyczny Nr 2/2008 (90058) z dnia 16.08.2008; Temat z okładki; s. 9
Reklama