Archiwum Polityki

Zjazd pod ochroną

Apogeum działań Służby Bezpieczeństwa przeciwko Solidarności przypadło na I Krajowy Zjazd Delegatów związku. Odbył się w dwóch turach: 5–10 września oraz 26 września–7 października 1981 r. Agencja TASS nazwała go „antysocjalistyczną i antyradziecką orgią”.

W sierpniu 1980 r. władze PRL zdecydowały się na tzw. mniejsze zło, jakim była dla nich zgoda na realizację postulatu nr 1 strajkujących robotników, czyli utworzenie niezależnych i samorządnych związków zawodowych. Było to jednak chwilowe ustępstwo. Wytyczne PZPR były jasne: Solidarność musi zostać poddana kontroli partii. Miały temu służyć środki polityczne, a gdyby te zawiodły, pozostawało rozwiązanie siłowe. Główny ciężar działań spoczął na barkach funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Stanęli oni jednak w obliczu fenomenu organizacji masowej, w szczytowym okresie liczącej ponad 9,5 mln członków. W MSW uznano, że przeciwnika (bo tak SB traktowała Solidarność) nie uda się spacyfikować i należy go rozbić. Sięgnięto po szeroki wachlarz sprawdzonych działań: od nasyłania agentury, poprzez mnożenie konfliktów (personalnych i regionalnych), aż po prowokacje.

Poszczególne ogniwa związku (od władz krajowych, poprzez zarządy regionalne, aż po niektóre komisje zakładowe) były rozpracowywane przez SB (w żargonie resortu spraw wewnętrznych: operacyjnie ochraniane). Nie inaczej było z organami doradczymi i prasą związkową. W MSW nie przeoczono też imprez związkowych, takich jak np. I Ogólnopolski Przegląd Piosenki Prawdziwej w Operze Leśnej w Sopocie.

Przed zjazdem związku, w którym wzięło udział prawie 900 delegatów, Służba Bezpieczeństwa prowadziła działania na trzech szczeblach. Tzw. zabezpieczenie samego zjazdu, który miał się odbyć w hali Olivia, powierzono Komendzie Wojewódzkiej MO w Gdańsku (sprawa o kryptonimie Sejmik). Na szczeblu centralnym natomiast działała specjalnie powołana grupa operacyjna pod kierownictwem wiceministra spraw wewnętrznych Adama Krzysztoporskiego (operacja Debata). Poza tym działania wobec delegatów prowadziły poszczególne komendy wojewódzkie MO.

Polityka 38.2006 (2572) z dnia 23.09.2006; Historia; s. 78
Reklama