Grupa posłów SLD i rzecznik praw obywatelskich zaskarżyli do Trybunału Konstytucyjnego siedem przepisów ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (uchwalonej 15 grudnia 2000 r.), ale Trybunał uznał za niezgodne z konstytucją tylko dwa. Przede wszystkim przepis (art. 46 ust. 1), że spółdzielca posiadający mieszkanie lokatorskie zapłaci za przeniesienie na niego prawa własności nie więcej niż 3 proc. rynkowej ceny tego mieszkania. Według Trybunału narzucenie takiej odpłatności stanowi arbitralną, zbyt głęboką i nieuzasadnioną ingerencję w spółdzielczą własność, która jest prywatną własnością członków spółdzielni.
Za drastyczne ograniczenie prawa własności Trybunał uznał także narzucenie takiej samej trzyprocentowej odpłatności przy sprzedaży artystom wynajmowanych przez nich pracowni. Art. 47 ustawy o spółdzielniach przyznał takie uprawnienie twórcom, którzy nie ponieśli żadnych wydatków na budowę pracowni, zapowiadał więc obdarowanie ich kosztem spółdzielców. Również ta forma uwłaszczenia (przez wywłaszczenie spółdzielni) jest według Trybunału niezgodna z konstytucją. Orzeczenie jest ostateczne, tylko te dwa przepisy przestaną obowiązywać po opublikowaniu wyroku w Dzienniku Ustaw.
Co wynika z tego wyroku dla spółdzielcy, który będzie chciał przekształcić lokatorskie prawo do mieszkania w pełną własność? Zgodnie z ustawą o spółdzielniach mieszkaniowych musi wpłacić różnicę między rynkową wartością mieszkania a zwaloryzowanym wkładem. Na przykład w Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej rynkowa cena metra kwadratowego wynosi około 3 tys. zł, a zwaloryzowany wkład – średnio 2,1 tys. zł za metr. Spółdzielca zapłaciłby więc za przeniesienie na niego własności 50-metrowego mieszkania 46 tys.