Ceny nasze i wasze

Nasz Koszyk na koniec wieku jest zmodyfikowany wersją Koszyka „Polityki” przygotowywanego przez 16 lat. Do 1989 r. odnotowywaliśmy w nim coroczne zmiany cen, potem siłę nabywczą polskiej pensji – ile czego można kupić za przeciętne wynagrodzenie. Od ubiegłego roku zaś – jako że coraz więcej podróżujemy, staramy się o wejście do Unii Europejskiej, a i ceny u nas stabilniejsze – skupiamy się na porównaniach międzynarodowych. Jak wyglądają nasze ceny i zarobki na tle europejskim? Gdzie i które ceny są niższe, a gdzie wyższe od naszych, gdzie ludziom żyje się lepiej, a gdzie gorzej niż u nas, ze względu na relacje cen do zarobków?

Do porównań wybraliśmy ceny 32 towarów i usług, starając się, by w Koszyku znalazły się zarówno podstawowe artykuły żywnościowe, jak i dobra wyższego rzę-du, łącznie z samochodem. Zgromadziliśmy informacje o aktualnych cenach (z końca grudnia 2000 r.) z Polski i z 9 krajów Europy (w tym 6 należących do Unii). Po raz pierwszy pojawia się w naszej tabeli Rosja.

Jeszcze jedna innowacja – do przeliczeń wybraliśmy wielkość przeciętnych zarobków brutto (nie netto, jak w ubiegłym roku), bo takie właśnie dane są dostępne w wiarygodnych międzynarodowych statystykach. Konstrukcja naszego Koszyka nie pretenduje oczywiście do naukowej ścisłości. Staramy się jednak o dane możliwie aktualne, notujemy ceny zebrane z praktycznych obserwacji. W poszczególnych przypadkach mogą się one oczywiście różnić od obserwacji naszych Czytelników.

Liczymy jednak, że Koszyk może dostarczyć użytecznych wskazówek dla podróżujących – pozwala się zorientować, gdzie rozmaite towary czy usługi są tańsze bądź zgoła najtańsze i czym różnią się systemy cenowe poszczególnych krajów. Daje też jakieś wyobrażenie – oczywiście bardzo uproszczone – o poziomie życia Europejczyków.

Już na pierwszy rzut oka widać, że najtaniej jest w Rosji – w tym sensie, że najwięcej tam dóbr z najniższymi, w porównaniu do innych krajów, cenami. Widać też od razu, że Rosjanom żyje się najciężej – bo bardzo niskie wynagrodzenia pozwalają na kupowanie mniejszych niż gdzie indziej ilości tych tanich towarów.

Najwięcej możliwości kupowania tanio w stosunku do pensji, a więc i powodów do zadowolenia z życia, mają z kolei Niemcy. Aż w 15 przypadkach w tym właśnie kraju za przeciętne wynagrodzenie można kupić najwięcej danego towaru lub usługi. Dla obcokrajowców nie jest to jednak kraj tani.