Żydzi, Niemcy, Polacy

Wydana właśnie w Polsce książka Icchaka Cukiermana – zastępcy komendanta Żydowskiej Organizacji Bojowej w Warszawie – to dzieło niezwykłe. Dojmujące świadectwo prawdy o najstraszniejszym czasie wojennym, nie pomijające tematów, które do dziś historycy czy publicyści wahają się poruszyć.

Historia Żydów w Polsce należy do historii Żydów i do historii Polski. Ta przeszłość żyje w teraźniejszości, jest obecna na różny sposób, będzie też żyć w przyszłości. Nie jest niestety prawdą, że wiedza o tej przeszłości jest kompletna, a na pewno, że jest powszechnie znana. Złożyło się na to wiele przyczyn, w tym chyba i lęki, że fakty i myśli o nich mogą być trudne i niewygodne. Tym bardziej potrzebna jest odwaga takiego patrzenia w przyszłość, by przeszłość znajdowała w niej miejsce.