Zapowiedzi stworzenia sztucznej inteligencji pojawiają się od kilku dziesięcioleci, lecz dotąd były to tylko marzenia. Ludzki umysł jest czymś tak niezwykłym, że odtworzenie go przerastało dotychczas możliwości inżynierów. Ostatnio pojawił się jednak projekt, który trzeba potraktować o wiele poważniej. Stoi za nim amerykańska wojskowa agencja zaawansowanych technologii DARPA. Projekt nosi nazwę Epca (Enduring personalized cognitive assistant), a chodzi w nim o stworzenie „stałego osobistego myślącego asystenta”. Przedsięwzięciem kieruje Ronald Brachman, prezes Amerykańskiego Towarzystwa Sztucznej Inteligencji. Czy będzie to przełom w próbach budowy programów wyposażonych w zalążki rozumu? Przekonamy się o tym za 3–5 lat.
Do stworzenia prawdziwej inteligencji potrzebne są ogromne moce obliczeniowe, ale tego uczestnikom projektu raczej nie zabraknie. Na początku 2002 r. najszybszym komputerem świata był ASCI White – potężna maszyna o mocy 12,3 teraflopów (bilionów operacji na sekundę), zarządzająca zasobami amerykańskiej broni jądrowej. Ale już w kwietniu japońska firma NEC ogłosiła, że jej nowy superkomputer Earth Simulator uzyskał moc 35,61 teraflopów (patrz: „Bajka o petabajtach”, Polityka 25/02). Było to wyzwanie dla Ameryki. Departament energii zamówił więc pod koniec ubiegłego roku w firmie IBM dwa nowe superkomputery. Pierwszy, ASCI Purple, będzie od japońskiego szybszy prawie trzykrotnie, a drugi, BLUE Gene/L, aż dziesięciokrotnie. Nie będzie to jednak tylko przewaga mocy obliczeniowej. Komputery te wyposażone zostaną w technologię eLiza, która uniezależni je od człowieka – maszyny te będą się same naprawiać i same sobą zarządzać.
Gdy za kilka lat Amerykanie uruchomią obie maszyny, będą one dysponowały mocą 460 teraflopów – więcej niż 500 najsilniejszych istniejących obecnie na świecie superkomputerów razem wziętych.