Genom człowieka co prawda oficjalnie znamy od dwu lat, a jego ostateczną wersję od trzech miesięcy, jednak chromosom Y nie został opisany szczegółowo, ponieważ dotychczasowe metody analizy nie pozwalały rozszyfrować tej niezwykłej struktury. Stosując rutynowe metody tnie się nić DNA na małe fragmenty, poznaje osobno i po kolei ich budowę, a potem „skleja” ponownie za pomocą programów komputerowych małe kawałki w ciągłą nić, taką, jaka występuje w naturze. Jeden z najkrótszych ludzkich chromosomów, chromosom Y, ma mało genów, a wiele krótkich powtarzających się fragmentów o nieznanej funkcji. Ułożenie we właściwej kolejności takich nieomal identycznych odcinków przypomina układanie puzzla przedstawiającego niebo lub morze – wielbiciele tych układanek wiedzą, jakie to trudne. Tak więc rozszyfrowanie ciągłej struktury genetycznej chromosomu Y było zdaniem heroicznym.
Sześć, a może siedem milionów lat temu z populacji dużych afrykańskich małp wydzieliły się dwa gatunki – jeden dał początek liniom wielu gatunków, także naszemu, drugi – przodkom dzisiejszych szympansów. Prawdopodobnie w obu liniach rozwojowych pojawiły się grupy chodzące na dwu nogach – cecha ta jednak utrwaliła się i pomogła w postępie ewolucyjnym tylko ludziom. Budowa naszej i szympansiej krtani jest podobna w dzieciństwie i nie jest wykluczone, że małpy „nie zauważyły” możliwości rozwojowych, które niesie ze sobą dalsza przebudowa tego organu.
My wszyscy pochodzimy od niezbyt licznej grupy człekokształtnych z Afryki, która wyodrębniła się 100–200 tys. lat temu. W tym czasie żyła kobieta, której DNA mitochondrialny znajduje się w komórkach wszystkich żyjących współcześnie kobiet, i mężczyzna, którego chromosom Y dał początek chromosomom Y wszystkich współczesnych mężczyzn.