Archiwum Polityki

Pigułka wolności

Pigułka antykoncepcyjna – dla wielu najważniejsze osiągnięcie medycyny drugiej połowy XX w., trafiła do aptek w 1960 r. Dziś stosuje ją 100 mln kobiet na całym świecie.

Mam trzydzieści lat i sześcioro dzieci, najstarsze nieco ponad 7 lat, najmłodsze kilka dni. Z moim zdrowiem już tak dalej nie dam rady. Próbowaliśmy uważać, ale i tak zaszłam w ciążę. Kiedy czytam o pigułce, zaczynam płakać, bo wydaje się jedynym promykiem nadziei” – pisała w liście do Gregory’ego Pincusa, jednego z twórców hormonalnej antykoncepcji, zrozpaczona amerykańska matka w 1957 r.

Wszystkie wcześniejsze metody zapobiegania ciąży, od polecanego przez Kościół katolicki kalendarzyka małżeńskiego, przez stosunek przerywany, prezerwatywy itd., były nieskuteczne, choćby z tego względu, że wymagały odpowiedzialnej współpracy mężczyzn. Współdziałanie wychodziło tak sobie, wszak to tylko kobieta ryzykuje ciążą. Pigułka, czyli lek zawierający hormon wstrzymujący owulację i tym samym uniemożliwiający zapłodnienie, nie tylko oddaje kobiecie pełną kontrolę nad swoim ciałem, ale oznacza rewolucję w obyczajach na skalę przewrotu kopernikańskiego w astronomii.

Ustalenie ojcostwa

Kluczowym punktem przygotowującym przyszły przewrót i rewolucję seksualną był 15 października 1951 r. Tego dnia w mieście Meksyk zespół chemików pracujących pod kierownictwem Carla Djerassi w laboratorium firmy Syntex przeprowadził udaną syntezę noretyndronu. To substancja o podobnej strukturze i działaniu jak progesteron, występujący w organizmie naturalny hormon regulujący procesy owulacji, ale nadająca się do przyjmowania doustnego.

Djerassi wspomina: – W istocie był to pierwszy przypadek udanej racjonalnej syntezy chemicznej leku – cały czas wiedzieliśmy, jaką substancję chcemy uzyskać, spodziewając się jej właściwości. W przemyśle farmaceutycznym działało się i nadal często działa metodą prób i błędów. Tak pracował legendarny niemiecki uczony Paul Ehrlich, twórca nowoczesnej chemioterapii oraz salwarsanu – pierwszego skutecznego leku przeciw syfilisowi.

Cywilizacja Polityka. Cywilizacja. Zeszyt 2. Lata 1956-1960 (90113) z dnia 10.03.2007; s. 34
Reklama