Przejdź do treści
Piotr Sarzyński
Piotr Sarzyński
11 września 2021
Fotoreportaże

Pomnik WTC

Co powstało w miejsce nowojorskich wież

11 września 2021
Widok z Jersey City na współczesne World Trade Center. Widok z Jersey City na współczesne World Trade Center. Getty Images
Życie nie znosi pustki. Jeszcze nie opadł pył po zawalonych nowojorskich wieżach WTC, a już wybuchła publiczna debata: co dalej? Odbudowywać czy nie? A jeśli tak, to w jakiej formie?

Pierwszym odcinkiem tego rozpisanego na wiele kolejnych lat architektoniczno-urbanistycznego serialu stała się wystawa, jaką zorganizował znany marszand sztuki, ale i architekt Max Protetch. Poprosił on stu najbardziej wpływowych i znanych architektów, artystów i urbanistów, by przedstawili swoje wizje przyszłości miejsca, które na razie pozostawało wielkim, powoli sprzątanym, gruzowiskiem. Projekty przedstawiło ponad 50 zaproszonych i złożyły się one na otwartą w styczniu 2002 r. wystawę „New World Trade Center: Design Proposals”. Pomysł okazał się strzałem w dziesiątkę, a ekspozycja – frekwencyjnym hitem. Jak policzono, nigdy w przeszłości tak wiele osób nie zwiedziło żadnej wystawy w prywatnej galerii Nowego Jorku.

Równocześnie ekspozycja uświadomiła, z jak trudnym zadaniem przyjdzie zmierzyć się w kolejnych latach. Nie tyle w wymiarze logistycznym, co koncepcyjnym. Czy przywracać do życia Ground Zero, patrząc w przeszłość czy w przyszłość? Dowartościować funkcjonalność czy upamiętnianie? A nawet czy postawić na pustkę czy zabudowywać? Larry Silverstein, który był dzierżawcą WTC, więc z biurowców czerpał zyski, stwierdzał stanowczo, iż „Zaniechanie odbudowy byłoby tragedią. Dałoby terrorystom zwycięstwo, którego pragną”. Ale nie brakowało i takich, którzy przekonywali, że na ziemi, w którą wsiąknęło tak wiele krwi niewinnych ofiar, stawianie nowych biurowców byłoby daleko idącą nieprzyzwoitością. Można jednak było przewidzieć, że w patriotycznie sentymentalnym, ale też racjonalnie myślącym narodzie amerykańskim trzeba będzie znaleźć kompromis między magią dolara a należnym ofiarom hołdem. Gra szła bowiem zarówno o pamięć, jak i o 6,5-hektarową działkę w samym sercu jednego z najważniejszych miast świata.

Polityka 37.2021 (3329) z dnia 07.09.2021; Na własne oczy; s. 92
Oryginalny tytuł tekstu: "Pomnik WTC"
  • World Trade Center
Piotr Sarzyński

Piotr Sarzyński

Z wykształcenia socjolog. W „Polityce” od 1986 r. Zajmuje się problematyką kulturalną, a szczególnie popularyzacją sztuki, architekturą i designem. W latach 1988–96 współautor i prowadzący liczne programy w TVP (m.in. „Studio Otwarte”, „Kawa czy herbata?”). Autor pięciu książek, m.in. „Przewodnika po rynku malarstwa” i „Wrzask w przestrzeni. Dlaczego w Polsce jest tak brzydko”.

Reklama

    Najchętniej czytane w sekcji Fotoreportaże

POLITYKA
Prenumerata Inpost Subskrypcja
Facebook Twitter Instagram

Nasze wydawnictwa

wydanie polityka
wydanie polityka
wydanie specjalne
wydanie specjalne
wydanie pomocnik historyczny
wydanie pomocnik historyczny
wydanie pulsar świat nauki
wydanie pulsar świat nauki
wydanie pulsar wiedza i życie
wydanie pulsar wiedza i życie
  • Redakcja Polityki
  • Biuro reklamy
  • Napisz do redakcji
  • BOK dla subskrybentów
  • O Polityce
  • Regulamin serwisu
  • Zasady publikacji komentarzy
  • Polityka prywatności
  • Deklaracja dostępności
  • Informacje dla akcjonariuszy
  • Ustawienia cookie

Aplikacje Polityki

iOS i Android
iOS i Android
W aplikacjach publikujemy pełne wydania tygodnika POLITYKA oraz nasze pisma.

 

Aplikacja Fiszki fiszki
Fiszki Polityki
Aplikacja dla zabieganych z newsami ze świata nauki, technologii i kultury.
  • Pulsar
  • Polityka Insight
  • Leśniczówka Nibork
  • Projekt: Cogision, Ładne Halo
  • Wykonanie: Vavatech
  • Prawa autorskie © POLITYKA Sp. z o.o. S.K.A.