Już nie myślimy sercem, czyli kim jest i kim może być człowiek w erze neuronauk
Człowiek w epoce neuronauki
Artykuł ukazał się w „Ja My Oni” tom 31. „Jak i po co podglądany jest mózg”. Poradnik dostępny w Polityce Cyfrowej i w naszym sklepie internetowym.
***
KATARZYNA CZARNECKA: – Do najbardziej istotnych cech ludzkich różniących zasadniczo człowieka od zwierząt należą: zdolność do abstrakcyjnego myślenia, do rekapitulacji (pamięć), do świadomego decydowania o swoim postępowaniu (wola) i do wyższych uczuć – mówi słownik PWN. Czy to wszystko jest jeszcze aktualne?
LEON CIECHANOWSKI: – Jak najbardziej. Nauka może nas definiować w sposób bardziej szczegółowy – biologiczny czy genetyczny. Ale patrząc na sam mózg, to mimo że wiemy o sobie coraz więcej, nadal nie potrafimy w pełni wpływać na siebie czy innych. Na przykład przewidywać, w jaki sposób dana osoba się zachowa i tym pokierować.
Jeszcze?
To jest dobre pytanie. Isaac Asimov wymyślił coś takiego jak psychohistoria. W jego klasyku s.f. „Fundacja” psychologia jest tak zaawansowana, że potrafi przewidywać przyszłość nie tylko ludzi czy narodów, ale całej cywilizacji, na podstawie tysięcy parametrów pochodzących również ze statystyki. Ale takie możliwości nauki raczej wydają się niemożliwe w żadnym punkcie w przyszłości. Rzeczywistość jest tak w pewnych aspektach losowa, że nie będziemy nigdy w stanie precyzyjnie przewidywać ani jej, ani zachowania człowieka. I nawet jeśli dr Michał Kosiński ze Stanford University mówi, że potrafi odkryć wskaźniki osobowości lub prawdziwą orientację seksualną na podstawie aktywności w internecie, myślę, że człowiek będzie zawsze w jakimś stopniu tajemnicą.