Stelaż do życia, czyli kiedy i jak człowiek nabywa inteligencji emocjonalnej
Inteligencja emocjonalna człowieka
Artykuł ukazał się w „Ja My Oni” tom 34. „Inteligencja”. Poradnik dostępny w Polityce Cyfrowej i w naszym sklepie internetowym.
***
Ponad wiek temu amerykański psycholog Edward Thorndike ogłosił światu, że inteligencja rozumowa, której wskaźnik znany jest nam dziś jako IQ, nie jest jedynym rodzajem inteligencji. O efektywności naszego funkcjonowania w relacjach społecznych musi decydować coś innego – twierdził. I niewątpliwie miał rację. To, co w 1920 r. nazwał on inteligencją społeczną, określamy dziś inteligencją emocjonalną. Rozumiana jest ona jako zespół kompetencji skoncentrowanych wokół emocjonalności człowieka i jego funkcjonowania wśród ludzi.
Jedna z najbardziej znanych definicji inteligencji emocjonalnej zaproponowana w teorii autorstwa Johna Mayera i Petera Saloveya zakłada, iż pozwala ona różnicować i monitorować emocje własne oraz emocje innych ludzi. Jest także czynnikiem warunkującym umiejętność wykorzystania emocji jako istotnych informacji i wskazówek podczas myślenia i tworzenia. Wśród poszczególnych kompetencji tworzących inteligencję emocjonalną Mayer i Salovey wyróżniają cztery odrębne, choć zależne od siebie grupy zdolności (patrz ramka).
Rozpoznanie
Niemal wszyscy badacze inteligencji emocjonalnej są zgodni co do jednego – nie jest ona w 100 proc. wrodzona i nie jest niezmienna. Głównym czynnikiem ją kształtującym jest aktywność człowieka, zwłaszcza ta o charakterze społecznym. Choć czynniki biologiczne z pewnością pozostają związane z jej poziomem, zasadniczy jej stelaż buduje się poprzez nabywanie przez człowieka doświadczeń.