Pomocnik Historyczny

Zamiast kalendarium

Bitwa pod Legnicą (1241 r.) na rycinie Matthäusa Meriana Starszego z XVII w. Bitwa pod Legnicą (1241 r.) na rycinie Matthäusa Meriana Starszego z XVII w. AKG
Zanim przyjrzymy się dokładniej najbardziej sugestywnym mitom oraz przedstawimy najistotniejsze dla Polaków i Niemców miejsca pamięci – zobrazujmy historię równoległą Polski i Niemiec, tysiąc lat ich sąsiedztwa.
Dokument, w którym król Zygmunt August, na prośbę Jana Pieniążka, sędziego ziemskiego krakowskiego, powtarza i zatwierdza dokument z 1370 r. oraz przenosi wieś Krużlową na prawo niemieckie magdeburskie.Polona Dokument, w którym król Zygmunt August, na prośbę Jana Pieniążka, sędziego ziemskiego krakowskiego, powtarza i zatwierdza dokument z 1370 r. oraz przenosi wieś Krużlową na prawo niemieckie magdeburskie.

Opowieść o dziesięciu wiekach polsko-niemieckich zmagań wydaje się spójna i oparta na bitewnych faktach. Od Cedyni za Mieszka I (962 r.), poprzez Głogów za Bolesława Krzywoustego (1109 r.), Płowce za Władysława Łokietka (1331 r.), Grunwald za Władysława Jagiełły (1410 r.), przejście elektora brandenburskiego – w Prusach Książęcych wasala Polski – na stronę Szwecji w bitwie warszawskiej (1656 r.), a potem oczywiście przez rozbiory (XVIII w.), Otto Bismarcka (XIX w.), po Adolfa Hitlera i odmowę uznania granicy przez Konrada Adenauera (XX w.) – to jedna linia.

Ale przecież przez te tysiąc lat była także druga linia polsko-niemieckiego przenikania. Nawet jeśli chrzest Polski dokonał się poprzez Czechy, aby zapobiec naporowi margrabiów brandenburskich, to decyzja o przyjęciu księstwa Polan do zachodniego chrześcijaństwa zapadła w Ratyzbonie za wiedzą papieża i cesarza. Stąd szczyt gnieźnieński Bolesława Chrobrego i Ottona w 1000 r. i ściąganie do kraju Polan zachodniego duchowieństwa.

To wejście do rzymskiego chrześcijaństwa wywołało bunt Masława – opór mazowieckich rzeczników ówczesnego polexitu. Jednak wsparty przez Rzym i cesarza Kazimierz Odnowiciel przełamał rebelię i utrzymał Polskę przy Zachodzie. Wprawdzie sprzymierzone chorągwie polsko-niemieckie nie dały rady Mongołom pod Legnicą (1241 r.), ale to z Zachodu piastowscy władcy ściągali osadników do zdewastowanego kraju. Przyszli oni nie tylko z nowymi narzędziami i technologiami, ale i z prawem magdeburskim – takim ówczesnym prawem unijnym.

Miasta i wsie zakładane na tym prawie miały swój samorząd, a więc i rynek z ratuszem, wójta z wyboru, ustalony podatek. Osady na prawie polskim były własnością suwerena, a mianowany przez niego zasadźca nie podlegał żadnej oddolnej kontroli.

Pomocnik Historyczny „Polacy i Niemcy” (100142) z dnia 10.12.2018; Dwa orły; s. 10
Reklama