Wit Stwosz
Rzeźbiarz Wit Stwosz (ok. 1448–1533) jeszcze za życia cieszył się wielką sławą i powodzeniem, lecz gdy zmarł, został szybko zapomniany. Wynikało to z lekceważenia, jaką wzbudzała w następnych wiekach sztuka gotycka. Pamięć o dziełach twórcy Ołtarza Mariackiego ożywił w Niemczech dopiero neogotyk. Natomiast wśród Polaków uczyniła to rosnąca po rozbiorach nostalgia za czasami świetności Rzeczpospolitej. Kraków stał się wówczas skarbnicą pamiątek narodowych, a do najcenniejszych zaliczono te autorstwa Stwosza. W 1830 r. Ambroży Grabowski w książce „Kraków i okolice” przypomniał artystę, którego nawet imię zostało zapomniane. Na nagrobku króla Kazimierza Jagiellończyka odczytał, iż nazywał się Veit Stoß (lub Stuoss), co spolszczył na Wit Stwosz. Dalsza polonizacja rzeźbiarza przebiegła błyskawicznie. Patriotyczne wiersze i dramaty pisali o nim m.in. Wincenty Pol i Władysław Wędrychowski. Ten drugi uczynił z artysty polskiego szlachcica, któremu zawistni mieszkańcy Norymbergi wykłuli oczy. Faktycznie, Stwosz był zamieszany w sprawę fałszowania weksli i norymberski sąd w 1503 r. skazał go na publiczne wypalenie piętna na twarzy. Jednak potem odzyskał dobre imię i nadal pozostał zamożnym człowiekiem. Legenda o oślepionym artyście przyjęła się znakomicie. Jan Matejko namalował w 1865 r. obraz „Ociemniały Wit Stwosz z wnuczką”, czym jeszcze bardziej umocnił polski mit.
Tymczasem trzynaście lat wcześniej założono w Norymberdze Muzeum Germańskie, ufundowane przez wszystkie kraje niemieckie. Na fali rosnącego nacjonalizmu tamtejsi badacze przeszłości odnajdywali kolejne postacie budujące zjednoczoną dumę narodową podzielonej politycznie Rzeszy. Archiwista muzeum Joseph Baader w 1862 r. ogłosił, że znalazł niezbite dowody na to, że autor Ołtarza Mariackiego był Niemcem.