Pomocnik Historyczny

Z krzyżem i z mieczem

Krucjaty i zakony rycerskie

Specyficzną grupą rycerską były zakony. Interesują nas przede wszystkim krzyżacy, ale najpierw opowiedzmy, skąd się w ogóle wzięli templariusze, joannici i inne zgromadzenia zbrojnych wojowników, związane z Kościołem.

Krucjaty

„Kilku szlachetnych kawalerów ze stanu rycerskiego, mężów oddanych Bogu i żywiących uczucia religijne, poświęciło się służbie Chrystusowi i złożyli śluby na ręce patriarchy, że na zawsze będą żyć jak zwykli kanonicy, w czystości, posłuszeństwie i pozbawieni dóbr własnych. Najważniejszymi i najbardziej dystyngowanymi spośród nich byli dwaj zacni mężowie, Hugon z Payns i Gotfryd z Saint-Omer. (...) Kiedy tylko złożyli pierwsze śluby, zostało im przekazane przez patriarchę i innych biskupów, aby pracowali ze wszystkich sił dla odpuszczenia swych grzechów, chronili drogi i dziedzińce oraz pilnie strzegli pielgrzymów przed atakami i zasadzkami złodziei i maruderów” – tak Wilhelm z Tyru opisał powstanie templariuszy.

I tak zaczęła się nowa epoka. Epoka zakonów rycerskich.

Jednocześnie trzeba pamiętać, że związek rycerzy z Kościołem pozostawał bardzo silny od dawna. Idealny rycerz winien nie tylko służyć Bogu osobistą pobożnością i wypełnianiem przykazań, ale też występować w obronie kapłanów oraz zakonników i gromić pogan. Ceremoniał religijny towarzyszył rycerzom podczas najważniejszych rytuałów ich stanu. Krzepiono się nabożeństwem i modlitwą przed bitwami, medytowano w kaplicy przed pasowaniem, msze towarzyszyły uroczystościom i festynom dworskim, wreszcie dobrą śmierć rycerza poprzedzało pojednanie się z Bogiem oraz bliźnimi. Kościół zaś starał się wkraczać w sferę zwyczaju rycerskiego, regulując pewne zachowania (np. wprowadzając pokój Boży, który zabraniał walki zbrojnej od środy wieczorem do poniedziałku, podczas świąt oraz dłuższych okresów liturgicznych), innych zaś zabraniając (np. potępiając turnieje rycerskie). Zdarzali się również biskupi, którym bliższy był rycerski styl życia, nie zaś praktyki Ojców Pustyni, i którzy potrafili się wyprawić zbrojono przeciwko swoim wrogom.

Pomocnik Historyczny „1410 Grunwald” (100170) z dnia 13.07.2020; Epoka; s. 28
Oryginalny tytuł tekstu: "Z krzyżem i z mieczem"
Reklama