Archetyp Polaka. Tuż po pamiętnym przemówieniu w Kongresie USA w listopadzie 1989 r. amerykańskie media widziały w Lechu Wałęsie nie tylko przywódcę wielkiego ruchu społecznego, robotnika, który przyczynił się do zakończenia opresyjnego systemu w Polsce, ale także wcielenie polskości z jej romantyczną porywczością, stawianiem ducha nad materią, tradycjonalizmem i religijnością. W rodzimym odbiorze wyglądało to i wygląda nieco inaczej – Wałęsa jest w zasadzie postacią polityczną z wizerunkiem w dużym stopniu kształtowanym przez aktualne wydarzenia. Można powiedzieć, że Polska mniej się przejmuje polskością Wałęsy niż zagranica. Najpewniej dlatego, że w pierwszym przywódcy Solidarności tkwi archetyp Polaka, z którym spora część polskich mężczyzn wolałaby się do końca nie utożsamiać, jak również dlatego, że zazwyczaj to, co najbliższe, wydaje się tak naturalne, że przestaje być zauważalne. Źródłowo termin archetyp oznacza praobraz, zacznijmy więc od tego, co wizualne.
Wąsy. Z wąsów Wałęsa słynął już w wojsku, gdzie trafił w 1963 r., i już jako dowódca drużyny w stopniu kaprala wykrzykiwał do swoich żołnierzy pełniących służbę w stołówce donośne pytanie: „Co tak szumi?”, a oni chóralnie odpowiadali: „Wąsy Wałęsy!”. Właściwie do samego końca PRL noszenie w wojsku wąsów było nieformalnym przywilejem niezawodowych podoficerów i tzw. starego wojska, czyli tych, którzy służyli w armii dłużej niż rok. Wąsy liczyły się zatem nie mniej niż belki na pagonach. Nie miało to wiele wspólnego z modą cywilną, choć łatwo sobie wyobrazić, że pod koniec lat 60., kiedy zarost stał się powszechnym atrybutem rock’n’rollowo-kontrkulturowym, wąsy żołnierza nabrały nowych znaczeń.
Wąsy Wałęsy, wedle nielicznych źródeł medialnych na ten temat, miały symbolizować przede wszystkim przywiązanie do tradycji – chłopskiej albo szlacheckiej w sarmackim wydaniu.