W szerokim finale znalazły się prace wybitne, o wielkim znaczeniu, które już – niejednokrotnie – uzyskały znaczny rozgłos. Dla przykładu: Barbary Engelking „Jest taki piękny słoneczny dzień… Losy Żydów szukających ratunku na wsi polskiej 1942–1945”, Jana Grabowskiego „Judenjagd. Polowanie na Żydów 1942–1945. Studium dziejów pewnego powiatu”. Obie wydane przez Stowarzyszenie Centrum Badań nad Zagładą Żydów, afiliowane przy Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk. Trzeba przyznać, że niemal każda publikacja wspomnianego Stowarzyszenia to wydarzenie naukowe; pogratulować i pozazdrościć. W edycji materiałów źródłowych wybija się IPN. Oczywiście dzięki bazie źródłowej, licznej kadrze i możliwościom finansowym. Ale ważne, że wydają, choć jakość opracowań archiwaliów jest bardzo nierówna. Niemniej odnotujmy, że wzięliśmy pod uwagę i „Księgę bezprawia. Akta normatywne kierownictwa Resortu Bezpieczeństwa Publicznego 1944–1956” (wybór i opracowanie Bogusław Kopka, Warszawa), i „NSZZ Solidarność na Lubelszczyźnie 1980–1981” (wybór i opracowanie Małgorzata Choma-Jusińska, Marcin Dąbrowski, Lublin).
Podobnie jak przed rokiem ukazało się sporo biografii. Wymieniłbym na pierwszym miejscu Andrzeja Friszkego „Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty” (Krytyka Polityczna). Przypomnę w tym miejscu, że prof. Friszke został laureatem naszej nagrody w ubiegłym roku. Ważne są książki Andrzeja Żbikowskiego „Karski” (Świat Książki), Andrzeja Franaszka „Miłosz. Biografia” (Znak) i cała seria W.A.B.