Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Historia

Tajna rola Roli

Gen. Rola-Żymierski – informator czy dezinformator

Marszałek na wczasach w okolicach Sopotu, 1946 r. Marszałek na wczasach w okolicach Sopotu, 1946 r. Jerzy Szczeciński / East News
Generał Michał Rola-Żymierski był informatorem sowieckich służb wywiadowczych. Ale niewykluczone, że był też ich dezinformatorem.
Gen. Czesław Kiszczak, szef MSW, obok marszałka Roli-Żymierskiego, Warszawa 1981 r.Wojciech Łaski/East News Gen. Czesław Kiszczak, szef MSW, obok marszałka Roli-Żymierskiego, Warszawa 1981 r.

Gdy w latach 50. Michał Żymierski, pierwszy minister obrony narodowej powojennej Polski, został aresztowany w związku z rozgrywką o władzę w komunistycznej partii, jednym z podstawowych zarzutów przeciwko niemu miała być jego współpraca w okresie międzywojennym z wywiadami zachodnimi. W trakcie śledztwa szybko okazało się, że Żymierski faktycznie współpracował wówczas z obcym wywiadem, był to jednak wywiad sowiecki. Zdziwienie śledczych było bardzo duże.

Na początku 1954 r. z powodu powtarzających się zeznań komunistycznego marszałka o działalności na rzecz Sowietów, szef Głównego Zarządu Informacji WP, oczywiście po konsultacjach z przedstawicielami najwyższych władz, skierował w tej sprawie pytanie do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Moskwie. Odpowiedź była następująca: „Żymierski Michał był pozyskany do współpracy z wywiadem radzieckim w 1932 r. W tym okresie podawał on wywiadowi radzieckiemu dane: o byłej armii polskiej i jej uzbrojeniu, o transakcjach byłego polskiego Ministerstwa Spraw Wojskowych we Francji, o stosunkach francusko-polskich i o pracy wywiadu byłego II Oddziału polskiego Sztabu Generalnego we Francji. Dane te otrzymywał Żymierski najwięcej w kołach byłej polskiej ambasady i polskiej emigracji we Francji. W związku z zaistniałymi podejrzeniami o dezinformację łączność z Żymierskim została w 1937 r. przerwana. W 1942 r. łączność z nim została wznowiona i do 1945 r. Żymierski wykonywał poszczególne polecenia”.

Szczegóły tej współpracy można odtworzyć na podstawie zeznań braci Żymierskich składanych przed oficerami GZI w latach 50. Mówili oni o tym dosyć chętnie.

Żymierski, legionowy oficer (ps. Rola, Morski), bohater bitwy pod Laskami z czasów pierwszej wojny światowej, a potem generał wojska II Rzeczpospolitej i zastępca szefa Administracji Armii, w 1927 r.

Polityka 49.2014 (2987) z dnia 02.12.2014; Historia; s. 65
Oryginalny tytuł tekstu: "Tajna rola Roli"
Reklama