Osoby czytające wydania polityki

„Polityka” - prezent, który cieszy cały rok.

Pierwszy miesiąc prenumeraty tylko 11,90 zł!

Subskrybuj
Historia

Dżentelmen i pijak

Wojna secesyjna: arystokrata Lee kontra łachmyta Grant

Generał Robert Edward Lee, dowódca konfederatów. Generał Robert Edward Lee, dowódca konfederatów. Corbis
150 lat temu skończyła się wojna secesyjna. Armiami stron dowodzili generałowie Robert Edward Lee i Ulisses Grant. Reprezentowali dwie bardzo odmienne wersje sukcesu z amerykańskiego snu.
MS/Polityka

Dwóch mężczyzn stojących naprzeciw siebie w ciasnym pokoju sądu okręgowego w mieścinie Appomattox w Wirginii wyglądało skrajnie odmiennie. Gen. Robert Edward Lee, dowódca wojsk Konfederacji (zbuntowanych stanów Południa), był ubrany w szary mundur galowy ze złotą szarfą, paradną szablą i ostrogami. Dowódca armii Unii (United States, Państwa Zjednoczone, oficjalna nazwa kraju, który w 1776 r. utworzyło 13 byłych kolonii brytyjskich) gen. Ulisses Grant miał na sobie ubłocony mundur szeregowca, na którym tylko wprawniejsze oko mogło dostrzec wytarte generalskie epolety. Laik, podziwiający dziś ceremonię kapitulacji na licznych obrazach, z pewnością nie odgadłby, który z tych dwóch generałów jest zwycięzcą. 150 lat temu stanęli naprzeciw siebie niechlujny nieudacznik z Ohio i dystyngowany dżentelmen z Wirginii. Była Niedziela Palmowa, 9 kwietnia 1865 r. Tak kończyła się wojna Północy z Południem. Zginęło w niej więcej amerykańskich żołnierzy niż we wszystkich pozostałych prowadzonych przez USA – łącznie z drugą wojną światową i Wietnamem.

Za sprawą popkultury amerykańskiej wojna secesyjna jest jednym z najczęściej filmowanych konfliktów. Zmagania obu stron utrwalono w dziesiątkach filmów, by wspomnieć oscarową „Chwałę” z Mathew Broderickiem i Denzelem Washingtonem, „Gettysburg” z Martinem Sheenem, niedawnego „Lincolna”, w którego wcielił się Daniel Day-Lewis, czy kultowy w Polsce serial „Północ-Południe” z niezapomnianym Patrickiem Swayze.

Wbrew utartej opinii, przyczyną wojny nie było funkcjonujące w stanach południowych niewolnictwo.

Polityka 16.2015 (3005) z dnia 14.04.2015; Historia; s. 62
Oryginalny tytuł tekstu: "Dżentelmen i pijak"
Reklama