Ryszard Marek Groński

Ryszard Marek Groński

Śmieszna zmiana

Z czego się śmiali przedwojenni satyrycy

19 lipca 2016

Ilustracja z pisma satyrycznego „Mucha”

Ilustracja z pisma satyrycznego „Mucha” Piotr Mecik / Forum

W różnych czasach śmiano się z różnych rzeczy. Najśmieszniej było wtedy, kiedy to władza chciała decydować, z czego się śmiać.

„Szpilki” z 1949 r.

Polona „Szpilki” z 1949 r.

Zawód satyryk? – Same zawody – powiadał monologista w czasach II Rzeczpospolitej. Jak to zwykle u kabareciarzy bywa, przesadził: satyra w tamtych latach stała się ważnym elementem życia politycznego i obyczajowości. Decydowały o tym talenty autorskie i aktorskie, docenienie rozrywkowej na pozór twórczości nawet przez sfery rządzące. Zapraszanie na szopki do Belwederu przez Marszałka, miejsce Wieniawy przy stoliku skamandrytów w Ziemiańskiej, obecność na premierach w teatrzykach i kabaretach to była norma.

Polityka 30.2016 (3069) z dnia 19.07.2016; Historia; s. 61

Oryginalny tytuł tekstu: "Śmieszna zmiana"

satyra

Ryszard Marek Groński

Ryszard Marek Groński

Były poeta, pisarz, satyryk i historyk kabaretu, autor wielu książek, monologów, skeczy, przedstawień słowno – muzycznych, felietonista POLITYKI, współpracował m.in. z kabaretami Dudek i Pod Egidą, wieloletni kierownik literacki Teatru Syrena oraz doradca Teatru Żydowskiego w Warszawie. Zmarł w 2018 r.

Najczęściej czytane w sekcji Historia

Codzienny newsletter „Polityki”. Tylko ważne tematy

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość potwierdzającą.
By dokończyć proces sprawdź swoją skrzynkę pocztową i kliknij zawarty w niej link.

Informacja o RODO

Polityka RODO

Informujemy, że administratorem danych osobowych jest Polityka Sp. z o.o. SKA z siedzibą w Warszawie 02-309, przy ul. Słupeckiej 6. Przetwarzamy Twoje dane w celu wysyłki newslettera (podstawa przetwarzania danych to konieczność przetwarzania danych w celu realizacji umowy).
Twoje dane będą przetwarzane do chwili ew. rezygnacji z otrzymywania newslettera, a po tym czasie mogą być przetwarzane przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń.
Podanie przez Ciebie danych jest dobrowolne, ale konieczne do tego, żeby zamówić nasz newsletter.
Masz prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia swoich danych oraz wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Czytaj także

Społeczeństwo

Trujące odpady po zakładach

Ludzie piją skażoną wodę, budują domy na zatrutej ziemi, ale odpowiedzialnych za środowisko urzędników niewiele to obchodzi.

Wywiad z Kaczyńskim. Ziobryści na celowniku Nowogrodu

Rzecz jest ciekawa, bo pokazuje stan spraw w koalicji, tak jak je widzi jej najważniejszy udziałowiec. Kłopoty Zjednoczonej Prawicy są strukturalne, a nie czysto personalne, więc spór będzie trwał. Kaczyński chyba sądzi podobnie.

Wojciech Szacki, Polityka Insight

Pomocnik Historyczny

Losy władczyń, które nie mogły dać mężom potomka

Kobieta, która nie mogła urodzić następcy tronu, była narażona na niebezpieczeństwa.

Tomasz Targański

Nowa aplikacja „Polityki” – cały świat pod ręką

„Polityka” udostępniła swoją nową aplikację mobilną. Prosta i intuicyjna w obsłudze, oferuje nowoczesne rozwiązania i przyjemność czytania. To następny krok w rozwoju „Polityki” w świecie cyfrowych treści i subskrypcji internetowych.

Społeczeństwo

Głód jest najlepszym kucharzem. Kręte drogi restauratorów

Justyna Słupska-Kartaczowska, szefowa kuchni uhonorowana przez kulinarny przewodnik Gault & Millau, o swojej drodze do gotowania i o tym, co czeka restauratorów.

Juliusz Ćwieluch

Kim są dziadersi i czym różnią się od dziadów

Przy okazji ostatnich protestów w sprawie aborcji ożywiły się konflikty pokoleniowe, ideowe i mentalne. Za ironicznymi hasłami i przezwiskami kryją się jednak najpoważniejsze problemy polskiej rzeczywistości.

Mariusz Janicki

Marcin Luter: Kościół potrzebuje reform

Miał być prawnikiem, a został księdzem. Chciał być pokornym mnichem, ale stał się reformatorem. Czy Marcina Lutra okrzyknięto ojcem protestantyzmu wbrew jego intencjom i zamiarom?

Kazimierz Bem, Jarosław Makowski

Daniel Obajtek – prymus prezesa

Wchłonąć Lotos? Nie ma sprawy. Kupić media? Załatwione. Daniel Obajtek zawsze pierwszy do działania. Po latach posłuszeństwa jego ambicje rosną.

Mariusz Sepioło

Kadry Glapińskiego: kogo i dlaczego zatrudnia się w NBP

Żony ludzi związanych z władzą, narodowcy i ciepłe posady dla tych, którzy nie sprawdzili się gdzie indziej, to polityka kadrowa NBP. Do tego długa lista doradców prezesa Adama Glapińskiego. Tajna, ale udało nam się do niej dotrzeć.

Anna Dąbrowska

Egipt bez turystów

Instruktor nurkowania szuka złota na pustyni, jego koledzy po fachu próbują łowić ryby. Szef kuchni pięciogwiazdkowego hotelu rozwozi pizzę. Tak wygląda pandemia nad Morzem Czerwonym.

Po czym poznać, że ktoś jest w nas zakochany?

A przynajmniej że wykazuje zainteresowanie? Dowodów, że jesteśmy lub stajemy się komuś bliżsi, jest sporo. I są to dowody potwierdzone naukowo. Co nie oznacza jeszcze, że jesteśmy w swych ocenach nieomylni, a druga osoba faktycznie pała do nas uczuciem. Czasem to my, pałając uczuciem do niej, opacznie ją rozumiemy, traktując neutralne zachowania jak jednoznaczne sygnały.

Ginekolog – polityczny zawód medyczny

Rozmowa z dr. Maciejem Sochą o tym, jak politycy odebrali godność lekarzom, rodzicom i dzieciom.

Joanna Podgórska

Pomocnik Historyczny

Kobiety w życiu Tadeusza Kościuszki

Pragnął tych, które były poza jego zasięgiem: za wysoko urodzone, za młode albo mężatki. Zawsze otoczony kobietami, z żadną nie związał się na stałe.

Pokaż więcej