W 1893 r. Stanisław Wyspiański skończył 24 lata. Jako mężczyzna przeżywał najlepszy okres. Lucjan Rydel pisał w dzienniku: „[Stach] Zmężniał i wypiękniał. Wąs mu się puścił suty blond-rudawy i broda pełna – co przy ściągłej twarzy i niebieskich dużych oczach bardzo interesująco wygląda”. Józef Mehoffer był bardziej uszczypliwy: „Panny go otaczają ze wszech stron, a najwidoczniej on sam odbiera wrażenia bardzo miłe”.
A co na to sam Stach? We wrześniu 1893 r. zapisał: „Gdy ja tak wyobrażam sobie moje życie jak obraz malowany, jakże ja mogę brać do moich myśli i ciągnąć ku sobie dziewczynę, która żyje nie kolorami, nie dźwiękami, nie wyobraźnią, nie melodią, nie zobrazowaniem formy – ale formą samą i życiem jakimś wegetującym, na które ja patrzę z równym współczuciem jak na życie kwiatu lub owadu. (...) Ileż razy to byłem rozkochany w kwiecie przez litość i tylko przez litość kochałem raz gdzieś dojrzaną dziewczynę”. Po czym zadaje pytanie: „Czyż to wystarczy do życia?”.
Stasiu miał ledwie siedem lat, kiedy zmarła mu matka. Delikatna Maria, córka szanowanego kupca krakowskiego, wybrała na męża artystę. Niestety, w parze z talentem Franciszka Wyspiańskiego szedł jego alkoholizm, a w ostatniej dekadzie życia choroba psychiczna. Zdolny rzeźbiarz, aby utrzymać rodzinę, musiał imać się chałtur, co wpędzało go w depresję. U niej zdiagnozowano gruźlicę. No i umarł czteroletni Tadzio, ich młodszy syn. Maria przeżyła swoje dziecko tylko o rok, pozostawiając z zagubionym życiowo mężem drugiego z chłopców. Na łożu śmierci prosiła swoją siostrę Janinę o opiekę nad nim.
W 1894 r. Wyspiański namalował „Śmierć matki” – obraz, na którym widoczna jest umierająca młoda kobieta.