Lęk towarzyszył ludziom zawsze, ale nigdy nie szerzył się tak szybko

Lęki, które ogarnęły dziś ludzi, dziwnie przypominają te, które towarzyszyły im w dawnych czasach: strach przed zarazą, przed tajemnymi siłami. Czy znów będziemy czuć się jak w średniowieczu?

Historycy od dawna już przyznali rację swemu mądremu koledze Jacobowi Burckhardtowi (1818–1897), który zauważył, iż kolejne ich pokolenia tylko pozornie zajmują się odległymi wiekami. W istocie zawsze piszą o czasach sobie współczesnych, interesując się – zarówno w epoce antyku, jak i w okresie renesansu czy oświecenia – tymi sprawami i problemami, które zaprzątają aktualnie ludzkie umysły. Sprawdziło się to też w XX stuleciu, kiedy zajęto się nie tylko historią okrucieństwa i terroru czy biografiami wielkich tyranów na miarę Stalina lub Hitlera, ale i dziejami strachu.