Tydzień w polityce

Rzadko piszę o opozycji i staram się jej nie krytykować. Nie dlatego, że jestem zadowolony z jej jakości – bo nie jestem – ale dlatego, że od ponad dwóch lat polskim problemem numer jeden są poczynania obozu rządzącego, demolującego nasze państwo, naigrawającego się z konstytucji i prawa, a także stwarzającego coraz większe zagrożenie dla międzynarodowej pozycji naszego kraju. Jednak bieg zdarzeń w ostatnim okresie wymusza refleksję nad stanem opozycji. Wyniki kolejnych sondaży pokazują, że – jeśli obecna tendencja się utrzyma – nawet w sytuacji, gdy najbliższe wybory parlamentarne będą wolne i uczciwe (co wcale nie uważam za sprawę oczywistą), demokratyczna opozycja nie będzie miała szans na ich wygranie. Kondycję opozycji mogliśmy dostrzec jak w soczewce, obserwując jej zachowanie w sprawie skierowania do dalszych prac sejmowych dwóch projektów obywatelskich, których celem była zmiana obecnych regulacji prawnych w sprawie dopuszczalności aborcji. Jeden z nich zdecydowanie zaostrzał obowiązujące prawo, drugi – radykalnie je liberalizował. Było oczywiste, że ten drugi projekt nie ma najmniejszych szans na uchwalenie w obecnym Sejmie, a los pierwszego zależy od kalkulacji politycznych Jarosława Kaczyńskiego. Zanim przedstawię ocenę zachowania opozycyjnych partii w tej sprawie, powinienem podzielić się osobistym świadectwem. Mam udział w uchwaleniu obecnej ustawy antyaborcyjnej. Gdy w styczniu 1993 r. Sejm głosował nad tą ustawą, wraz z dwoma innymi posłami Partii Konserwatywnej: Michałem Chałońskim i Pawłem Zalewskim, zgłosiłem do niej poprawkę dopuszczającą możliwość przerwania ciąży w szczególnych okolicznościach. Paweł Zalewski przedstawił ją w drugim czytaniu projektu ustawy i właśnie ta poprawka została przyjęta przez Sejm. To ona dopuściła trzy wyjątkowe sytuacje, w których aborcja jest dopuszczana przez polskie prawo. Nigdy jako poseł nie odczuwałem tak wielkiego moralnego napięcia i niepokoju, jak w trakcie tamtego głosowania. Starałem wsłuchiwać się w głos własnego sumienia i wiedziałem, że nic nie może go zastąpić w tamtych okolicznościach. Dlatego ze zdumieniem obserwowałem zachowanie klubów opozycyjnych, gdy ostatnio sprawa aborcji znowu trafiła do Sejmu. Jedynie PSL pozostawił swym posłom prawo, aby głosowali zgodnie z własnym sumieniem w sprawie dalszych losów obu radykalnie odmiennych projektów obywatelskich, a następnie uszanował ich wybór. PO wprowadziła dyscyplinę klubową, nakazując swym posłom odrzucenie projektu restrykcyjnego i skierowanie do komisji projektu radykalnie liberalnego, a po głosowaniu usunęła ze swych szeregów trójkę posłów, którzy złamali dyscyplinę. Jest coś głęboko odrzucającego w postawie partii, która próbuje wyręczać sumienia posłów w sprawach dotyczących światopoglądu i przekonań religijnych. Ta kwestia jest najważniejsza. Zachowanie kierownictwa PO jest jednak niezrozumiałe także z przyczyn politycznych. Dobrze wiem, że Platforma już dawno nie jest partią konserwatywną w sprawach obyczajowych, co deklarowała w początkowej fazie swej działalności. Nie powinna jednak oddawać walkowerem ubiegania się o głosy tych konserwatywnych wyborców, którym nie podoba się autorytarny kurs partii rządzącej. Jest ich w naszym kraju wielu. Żenująco zachowała się Nowoczesna. Nie wprowadziła dyscypliny, ale obie frakcje walczące w niej o władzę napiętnowały posłów, którzy nie poparli odesłania do komisji projektu liberalnego. Było jeszcze gorzej. Ryszard Petru i jego zwolennicy odpowiedzialnością za „niesubordynację” posłów próbowali obarczyć nową przewodniczącą partii, która jest zwolenniczką liberalizacji ustawy antyaborcyjnej. Najwyraźniej emocje kongresowe jeszcze nie wygasły i walka o władzę w partii trwa w najlepsze, chociaż konia z rzędem temu, kto wskaże istotne różnice programowe między Lubnauer i Petru. Szanse dla swej partii dostrzegł także Adrian Zandberg, lider Razem. Skoncentrował swój atak na PO i Nowoczesnej,