1. Wpływy rosyjskie i białoruskie za rządów PiS
Na środę premier Donald Tusk zwołał posiedzenie Kolegium do Spraw Służb Specjalnych, na którym mają być omawiane wpływy rosyjskie i białoruskie w polskim aparacie władzy w poprzednich latach. Kolegium to organ opiniodawczo-doradczy rządu, w skład którego wchodzą ministrowie spraw wewnętrznych i zagranicznych, finansów, obrony, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego, a także minister odpowiedzialny za koordynację służb specjalnych. W posiedzeniach uczestniczą też szefowie służb i szef sejmowej komisji ds. służb specjalnych.
W poniedziałek pojawiła się informacja, że znany z afery hejterskiej sędzia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Tomasz Szmydt wyjechał na Białoruś. Poprosił reżimowe władze o azyl polityczny. Czynności w tej sprawie prowadzi Prokuratura Krajowa. Donald Tusk we wtorek powiedział: „Musimy mieć świadomość, że służby białoruskie pracowały z osobą, która miała dostęp do szefa Ministerstwa Sprawiedliwości i do niejawnych dokumentów”. Jak dodał, „fakt, że relacje Szmydta z Białorusinami mają długą historię i to nie jest kwestia ostatnich miesięcy, musi budzić nasz najwyższy niepokój”.
2. Matura: dziś matematyka
Matura z matematyki na poziomie podstawowym rozpoczyna się o godz. 9. Do egzaminu na poziomie podstawowym obowiązkowo podchodzą wszyscy maturzyści, a na poziomie rozszerzonym tylko ci, którzy tak wybrali – ten egzamin odbędzie się 15 maja. Aby zaliczyć maturę, trzeba zdobyć co najmniej 30 proc. punktów. Wyniki zostaną ogłoszone 9 lipca 2024 r.
Tegoroczne matury rozpoczęły się we wtorek 7 maja od egzaminu z języka polskiego na poziomie podstawowym.
3. „Babciowe” na posiedzeniu Sejmu
Na posiedzenie Sejmu, które zaczyna się w środę, a będzie kontynuowane w czwartek i środę 15 maja, posłowie zajmą się m.in. projektem ustawy wprowadzającym tzw. babciowe (1500 zł miesięcznie na czas 24 miesięcy – od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia dziecka oraz 1900 zł w przypadku dzieci z niepełnosprawnościami). Ma być też rozpatrywany projekt tzw. wakacji składkowych dla przedsiębiorców i projekt ustawy o bonie energetycznym.
Zaplanowano prócz tego pierwsze czytanie rządowego projektu nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy (m.in. powiązanie wypłat 800 plus i świadczenia z programu „Dobry start” z obowiązkiem szkolnym i przedłużenie ochrony tymczasowej dla Ukraińców uciekających przed wojną do 30 września 2025 r.).
Posłowie zajmą się też obywatelskim projektem o ochronie własności przed roszczeniami dotyczącymi mienia bezdziedzicznego, wysuniętymi m.in. w związku z amerykańską ustawą Just 447 o niezwłocznym uczynieniu sprawiedliwości ocalonym z Holokaustu, którym nie zadośćuczyniono ich strat. Oraz nowelizacją kodeksu wyborczego (wszyscy obywatele będą mogli brać udział w głosowaniu korespondencyjnym w wyborach prezydenckich, parlamentarnych i do Parlamentu Europejskiego).
4. Zmarł Jan „Ptaszyn” Wróblewski
Jan „Ptaszyn” Wróblewski, muzyk jazzowy, kompozytor, aranżer i dyrygent, dziennikarz i krytyk muzyczny, zmarł w wieku 88 lat. Grał na saksofonie barytonowym i tenorowym. Pochodził z Kalisza, studiował na politechnice w Poznaniu. Od 1970 r. prowadził kultowy program muzyczny w radiowej Trójce. „Był prawdziwym autorytetem środowiska. Muzycy czuli się nobilitowani, gdy ich nagrania pojawiały się w jego audycjach. A on w swoim charakterystycznym stylu opowiadał o nich – była to dla niego, jak mówił, prawdziwa frajda, co dało się odczuć” – wspomina Dorota Szwarcman.
5. Stopy procentowe: co dalej?
W środę rozpoczyna się dwudniowe posiedzenie Rady Polityki Pieniężnej, która ma zdecydować o wysokości stóp procentowych w Polsce. Analitycy spodziewają się, że pozostawi je na niezmienionym poziomie. Obecnie główna stopa procentowa NBP, stopa referencyjna, wynosi 5,75 proc. i pozostaje na tym poziomie od października, gdy RPP obniżyła ją o 25 pkt bazowych. Miesiąc wcześniej stopę obniżono o 75 pkt. Według wstępnego szacunku GUS w kwietniu 2024 r. inflacja wyniosła 2,4 proc., co oznacza wzrost z 2 proc. w marcu.