Mamdani wygrywa w Nowym Jorku, Braun doceniony na Białorusi. 5 tematów na dziś
1. Zohran Mamdani wygrał wybory w Nowym Jorku
34-letni Demokrata pokonał byłego gubernatora stanu Nowy Jork Andrew Cuomo oraz republikańskiego działacza Curtisa Sliwę. Po podliczeniu ponad 90 proc. głosów Mamdani zgromadził nieco ponad 50 proc. poparcia, podczas gdy Cuomo 41,5 proc., a Sliwa 7,2 proc.
Zohran Mamdani, urodzony w Ugandzie w rodzinie indyjskich imigrantów, jest pierwszym muzułmańskim burmistrzem Nowego Jorku. Dał się poznać jako otwarty krytyk działań Izraela, którego oskarżał o ludobójstwo w Strefie Gazy. „Każdy Żyd, który na niego głosuje, jest głupim człowiekiem” – napisał w mediach społecznościowych Donald Trump, otwarcie wspierający jego głównego rywala Andrew Cuomo.
W kampanii wyborczej Mamdani zapowiadał darmowe autobusy, bezpłatne przedszkola, zamrożenie czynszów i podwyżkę płacy minimalnej do 30 dol. za godzinę, co planuje sfinansować przez wyższe podatki od milionerów. „Mało kto sądzi, że uda mu się spełnić takie obietnice, ale kandydat ujął nowojorczyków swoją pasją i językiem konkretów, odbiegającym od mętnej retoryki typowych polityków” – pisze w najnowszej „Polityce” Tomasz Zalewski.
Jak dodaje nasz autor, amerykańska prawica przewrotnie cieszy się z takiego scenariusza – choćby Elon Musk, który oznajmił, że „Mamdani to przyszłość Partii Demokratycznej”, co powtarzają za nim spin doktorzy Partii Republikańskiej. „Ma to oznaczać ostateczną zgubę Demokratów, bo radykalnego Mamdaniego nie zaakceptuje przecież większość Amerykanów. Republikanie przypominają, że opowiadał się kiedyś za obcięciem funduszy dla policji (w kampanii wycofał się z tego) i sympatyzuje z Palestyńczykami, chociaż popiera go znaczna część Żydów amerykańskich” – pisze Zalewski.
2. Nie żyje Dick Cheney, były wiceprezydent USA
W latach 2001–09 był wiceprezydentem w administracji George’a W. Busha, odgrywając kluczową rolę w kształtowaniu polityki Stanów Zjednoczonych po atakach z 11 września 2001 r. Jak podaje CNN, ten „najpotężniejszy współczesny wiceprezydent USA” był głównym architektem wojny w Iraku oraz „dominującym i polaryzującym graczem w Waszyngtonie”.
W ostatnich latach dał się poznać jako krytyk Donalda Trumpa, którego uważał za „największe zagrożenie dla amerykańskiej demokracji w całej jej historii”. Przyczyną śmierci Cheneya w wieku 84 lat były komplikacje zdrowotne związane z zapaleniem płuc i chorobą serca, z którą zmagał się przez większą część życia.
3. RPP zdecyduje dziś o stopach procentowych
W środę Rada Polityki Pieniężnej ogłosi decyzję w sprawie wysokości stóp procentowych. Według prognoz ekonomistów należy spodziewać się obniżki stóp o 25 pkt bazowych do poziomu 4,25 proc., co byłoby piątym cięciem stóp od maja 2025 r. W sumie od początku roku stopy procentowe spadły łącznie o 1,25 pkt bazowego, do czego przyczynia się malejąca inflacja.
Główna stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego wynosi obecnie 4,50 proc. Niższe stopy procentowe przekładają się na niższe raty kredytów opartych o WIBOR – w przypadku planowanej obniżki rata kredytu na 100 tys. zł spadnie z 639 zł do 622 zł.
4. Grzegorz Braun doceniony przez białoruski reżim
Polski europoseł został jednym z laureatów Nagrody Pokoju i Praw Człowieka, przyznawanej przez Międzynarodową Fundację im. Emila Czeczko – polskiego żołnierza, który zdezerterował i uciekł do Białorusi, gdzie zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach. Jak podaje Oko.press, to organizacja propagandowa powiązana z reżimem Aleksandra Łukaszenki, którą prowadzi Dmitrij Bieliakow, dawniej pracownik białoruskiego KGB.
Poza Braunem wyróżnienie, przyznawane oficjalnie za „działania na rzecz pokoju i praw człowieka”, otrzymał także inny Polak – Tomasz J., były działacz prorosyjskiej partii „Zmiana” i współpracownik oskarżonego o szpiegostwo na rzecz Rosji Mateusza Piskorskiego. Wśród pozostałych nagrodzonych (łącznie osiem osób) znalazł się też m.in. poseł Dumy Rosyjskiej Michaił Dieliagin, rosyjska dziennikarka Ewa Merkaczewa czy niemiecki skrajnie prawicowy publicysta i wydawca Jürgen Elsässer.
5. Jest już nowa „Polityka”
A w niej: Anna Dąbrowska o tym, co będą robić po zakończonej drugiej kadencji prezydent Andrzej Duda i jego żona Agata; Rafał Kalukin przewiduje, jak będzie przebiegał tegoroczny Marsz Niepodległości; Mariusz Janicki wyjaśnia, skąd się wziął nagły kryzys PiS i wzrosty Koalicji Obywatelskiej, a Zbigniew Borek wciela się w pracownika Żabki, by sprawdzić, jak pracuje się w sklepach popularnej sieci.
Do tego serialowy „Heweliusz”, burzliwe dzieje pijackich spelunek, sala balowa Donalda Trumpa, problemy z domami seniora i spór o Park Narodowy Doliny Dolnej Odry. I oczywiście wiele, wiele więcej.