Janusz Wróblewski: – Upadek premiera Petra Nečasa, afery korupcyjne, skandale seksualne na najwyższych szczeblach władzy. Co się panu nie podoba w Czechach najbardziej?
Jiří Menzel: – Jest tego bardzo dużo. Od aksamitnej rewolucji stopień zidiocenia moich rodaków gwałtownie się pogłębił. Społeczeństwo w coraz większym stopniu ulega wpływom populistów, traci gust, rośnie niechęć do samodzielnego myślenia. Żywiąc się stereotypami, które bez opamiętania serwują tabloidy i telewizja, Czesi gubią rozsądek i niezależność. Głupcami lepiej się rządzi, dobrze się na nich zarabia, łatwiej manipuluje.
Filmowcy też zgłupieli?
Nie. Filmowcy należą do elity, najbardziej wykształconej i świadomej warstwy społeczeństwa, choć oczywiście wśród reżyserów znajdziemy też czarne owce. Kręcą wesołkowate komedyjki, robią kariery w komercyjnych stacjach, uwiarygodniają medialne kłamstwa. To oni odpowiadają za mącenie ludziom w głowach.
Pan rzadko realizuje filmy, bo nie chce w tym procederze uczestniczyć?
Nie czuję przymusu kręcenia filmów. Ani w czasach komunizmu nie było takiej konieczności, ani teraz. Reżyseria to rodzaj rzemiosła, praca jak każda inna. Odbiorcami moich filmów są osoby myślące podobnie jak ja. Gdybym musiał ich bliżej zdefiniować, powiedziałbym, że są to inteligenci, którzy w niedawnych wyborach prezydenckich głosowali na Karela Schwarzenberga, potomka czeskich arystokratów. Jego rodzina w 1948 r. wyemigrowała do Austrii, zapisując piękną kartę w dziejach antykomunistycznej opozycji. Karel pełnił funkcję sekretarza Vaclava Havla.