Książki

Polska trauma

Recenzja książki: Magdalena Tulli, "Włoskie szpilki"

materiały prasowe
Nie ma wątpliwości, że to jedna z najważniejszych książek tego roku.

Magdalena Tulli przyzwyczaiła nas do niedookreślonych przestrzeni, do świata, który tworzył się i znikał na naszych oczach. Nowe opowiadania są inne, bardzo konkretne, rozgrywają się w powojennej Polsce, mówią o jej rodzinie. A jednocześnie, podobnie jak w poprzednich książkach, również we „Włoskich szpilkach” pojawia się przemoc i opresja – mamy wrażenie, że kontury, które już wcześniej szkicowała, wypełniły się konkretną materią. Rozpoznajemy też od razu literacki kunszt – te opowiadania są doskonale skonstruowanymi miniaturami, które tworzą całość, ale można je czytać osobno. Tulli przenikliwie pokazuje rzeczywistość powojenną, podminowaną strachem i ukrytą agresją, w której przemoc była czymś zwyczajnym, nawet w przedszkolu. Dzieci przeznaczały ofiarę „do spalenia”.

Dziewczynka, o której opowiada Tulli, żyła w dwóch światach, jej ojciec był Włochem i na wakacje zawsze leciała do Mediolanu. Ta druga rzeczywistość pozwalała jej przetrwać tutaj. Jej dzieciństwo układało się w pasmo upokorzeń. W szkole była pośmiewiskiem, nie potrafiła pisać i zawsze się spóźniała. Widzimy też jej matkę, piękną kobietę, w której po przejściach wojennych, po obozie, został uraz, skaza. Przekazała ją nieświadomie swojej córce.

Niesłychane są te oba portrety: zarówno niekochanej dziewczynki, jak i jej matki, która nie potrafi kochać. Dziewczynka jest przekonana, że jest winna wszystkiemu, co złe. W pięknej scenie narratorka spotyka dziewczynkę, czyli siebie z przeszłości – chciałaby ją przytulić, pocieszyć i zdjąć z niej poczucie winy za cały świat. „Skąd miała wiedzieć, że kłopoty, z którymi nie potrafi się uporać, są starsze od niej”. To, co gnębi tę dziewczynkę, to czarna chmura, czyli jej rodzinna przeszłość, niewypowiedziana. Mnóstwo rodzin może odnaleźć w tym portrecie swoją historię: milczenie i chłód rodziców, urazy, ukrytą agresję. Tulli przejmująco opowiada o polskiej traumie, która drąży nas do dzisiaj. Nie mam wątpliwości, że to jedna z najważniejszych książek tego roku.

Magdalena Tulli, Włoskie szpilki, Wydawnictwo Nisza, Warszawa 2011, s. 144

Polityka 44.2011 (2831) z dnia 26.10.2011; Afisz. Premiery; s. 70
Oryginalny tytuł tekstu: "Polska trauma"
Więcej na ten temat
Reklama

Czytaj także

null
Społeczeństwo

Wyjątkowo długie wolne po Nowym Roku. Rodzice oburzeni. Dla szkół to konieczność

Jeśli ktoś się oburza, że w szkołach tak często są przerwy w nauce, niech zatrudni się w oświacie. Już po paru miesiącach będzie się zarzekał, że rzuci tę robotę, jeśli nie dostanie dnia wolnego ekstra.

Dariusz Chętkowski
04.12.2024
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną