Sztuka rozmowy
Recenzja książki: Oprac. zbiorowe, „Sztuka powieści. Wywiady z pisarzami z „The Paris Review””
Rzadko się zdarza, żeby dziennikarz miał na przeprowadzenie wywiadu dwa dni. Nawet świetne przygotowanie do rozmowy to w tym fachu nie zawsze obowiązujący standard, choć rzecz jasna chciałoby się, żeby było inaczej. Warsztat do perfekcji opanowali krytycy „The Paris Review”, jednego z najbardziej prestiżowych pism literackich na świecie, dla którego wywiad to szlachetny gatunek i wizytówka. Próbę tej wirtuozerii możemy już przeczytać po polsku – świetnie przetłumaczony zbiór „Sztuka powieści” pomieścił 14 obszernych rozmów z głośnymi pisarzami XX i XXI w. (w tomie drugim mają się znaleźć wywiady z pisarkami). Zaczynamy od lat dwutysięcznych i rozmowy z Michelem Houellebecqiem, kończymy w latach 50. przy Erneście Hemingwayu, mijając po drodze m.in. największych prozaików Ameryki, noblistę Saula Bellowa czy Dona DeLillo. Rozmowy są poprzedzone biogramami, ale i opisem okoliczności spotkań, a nawet szczegółami ich garderoby. Są więc didaskalia, ale przede wszystkim celne, czasem bezczelne pytania: „Czy równowaga emocjonalna jest konieczna, by dobrze pisać?” – pyta dziennikarz Hemingwaya. „Sztuka powieści” pozwala podejrzeć warsztat największych pisarzy, ale też – a może przede wszystkim – przypomina, jak wywiad i rozmowa w ogóle powinny przebiegać. I to jest dopiero sztuka.
Sztuka powieści. Wywiady z pisarzami z „The Paris Review”, oprac. zbiorowe, tłum. Adam Pluszka, Dobromiła Jankowska, Książkowe Klimaty, Wrocław 2016, s. 500