Stan strachu

Recenzja książki: Lauren Groff, „Floryda”

16 kwietnia 2019

Autorka znakomicie pokazuje duszną, podszytą erotyzmem relację czworga dorosłych, obserwowanych przez dziecko i dorastającą dziewczynę, której Floryda wydaje się miejscem pełnym splendoru.

Ten „stan o najładniejszej nazwie”, jak pisała w wierszu Elizabeth Bishop, w opowiadaniach Lauren Groff jest miejscem podszytym niewypowiedzianą grozą: „Floryda latem to powolne, gorące tonięcie”. Autorka „Furii i Fatum” w tej książce powraca do tradycji „Południowego gotyku”, ale zamiast nawiedzonych domów i zjawisk nadprzyrodzonych pokazuje świat wewnętrzny kobiet podszyty nieokreślonym lękiem i przeczuciem katastrofy. Ta groza związana jest z krajobrazem, dzikością, zatęchłym zapachem, mokradłami pełnymi aligatorów i z tym, że „kiedy na Florydzie wychodzisz z domu, zawsze obserwuje Cię jakiś wąż”. Jedna z bohaterek śni, że sufit jest białym brzuchem węża. Huragany wybijają drzwi i okna, ale większość lęków, jakie odczuwają bohaterki, jest związana z lękiem o dzieci, z poczuciem pustki i samotności.

Lauren Groff, Floryda, przeł. Dobromiła Jankowska, Wydawnictwo Pauza, Warszawa 2019, s. 272

Polityka 16.2019 (3207) z dnia 16.04.2019; Afisz. Premiery; s. 96

Oryginalny tytuł tekstu: "Stan strachu"

Lauren Groff

Justyna Sobolewska

Krytyczka literacka, pisarka i dziennikarka związana z tygodnikiem „Polityka”. Autorka zbioru esejów „Książka o czytaniu” (2012, 2016), wyboru opowiadań Kornela Filipowicza „Moja kochana, dumna prowincja” (2017) i biografii Kornela Filipowicza „Miron, Ilia, Kornel. Opowieść biograficzna o Kornelu Filipowiczu” (2020) nominowanej do Górnośląskiej Nagrody Literackiej „Juliusz”. Współautorka książki „Stówka. Przeczytaj to jeszcze raz” napisanej razem z Anną Dziewit-Meller (2021) i autorka biografii „Jadwiga. Opowieść o Stańczakowej” (2024). W 2025 ukazała się jej „Książka o (nie)czytaniu”. Laureatka PIK-owego Lauru przyznawanego przez Polską Izbę Książki za popularyzację czytelnictwa i Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida za „Jadwigę. Opowieść o Stańczakowej”. Przewodniczy kapitule Nagrody Literackiej m.st. Warszawy.