Książki

Miłość, wojna i inne demony

Recenzja książki: J.M.G. Le Clézio, "Diego i Frida"

Warto zeszłorocznemu nobliście dać jeszcze jedną szansę.

Jeśli kogoś zniechęciła „Urania”, opublikowana zaraz po werdykcie sztokholmskiej Akademii, to „Powracający głód”, a także „Diego i Frida” pokazują, że warto zeszłorocznemu nobliście dać jeszcze jedną szansę. Szczególnie pierwsza z tych dwóch książek – a zarazem ostatnia powieść Le Clezio z 2008 r. – godna jest uwagi. Francuski prozaik świetnie kreśli tutaj świat międzywojennego Paryża, w którym wspomnienia z czasów kolonialnych mieszają się z widmem nadchodzącej wojny i upadkiem rodzinnej fortuny Brunów. Kolaborującym paryżanom, którzy przechodzą obok Holocaustu i wojny, Le Clezio przeciwstawia prostych, dobrodusznych i odważnych mieszkańców Roquebilliere, wioski położonej przy granicy z Włochami. Realia Francji podbitej przez nazistów poznajemy oczami Ethel Brun, która z podlotka przeistacza się w inteligentną, energiczną kobietę, dojrzalszą i mądrzejszą życiowo od swych rodziców. Choć próba ocalenia majątku nie udaje się jej, to z wojny – jako jedyna – wychodzi zwycięsko.

„Diego i Frida” to z kolei biografia słynnego małżeństwa meksykańskich artystów: Diega Rivery i Fridy Kahlo, czyli „słonia i gołębicy”. Le Clezio wygłasza tutaj – podobnie jak swoimi dziełami czynili to bohaterowie książki – pean na cześć cywilizacji prekolumbijskich. Jednak głównym tematem jest tu związek Rivery i Kahlo, trudna, szalona miłość, naznaczona obustronnymi zdradami, chorobą fizyczną Fridy i całkowitym oddaniem obojga sztuce. Le Clezio świetnie interpretuje twórczość malarki i muralisty, sytuując się po stronie krytyki postkolonialnej. Tym, co przeszkadza w lekturze – skądinąd ciekawej – biografii, jest niestety głos samego autora wyrażającego nienawiść do kapitalizmu i Stanów Zjednoczonych oraz naiwną wiarę w powszechną rewolucję społeczną. Zaskakujące, jak na książkę napisaną w 1993 r.
 

J.M.G. Le Clézio, Powracający głód, przeł. Hanna Igalson-Tygielska, W.A.B., Warszawa 2009, s. 216;

J.M.G. Le Clézio, Diego i Frida, przeł. Katarzyna Bartkiewicz, W.A.B., Warszawa 2009, s. 272 

Reklama

Czytaj także

null
Świat

Izrael kontra Iran. Wielka bitwa podrasowanych samolotów i rakiet. Który arsenał będzie lepszy?

Na Bliskim Wschodzie trwa pojedynek dwóch metod prowadzenia wojny na odległość: kampanii precyzyjnych ataków powietrznych i salw rakietowych pocisków balistycznych. Izrael ma dużo samolotów, ale Iran jeszcze więcej rakiet. Czyj arsenał zwycięży?

Marek Świerczyński, Polityka Insight
15.06.2025
Reklama

Ta strona do poprawnego działania wymaga włączenia mechanizmu "ciasteczek" w przeglądarce.

Powrót na stronę główną