Historia dostarcza wielu przykładów artystycznych rodów, w których synowie musieli się mierzyć z osiągnięciami ojców. Także w Polsce. Niekiedy potomkowie oddawali pola i pokornie ulegali rodzinnej tradycji (Wojciech i Jerzy Kossakowie), niekiedy buntowali się jawnie i demonstracyjnie (Witkacy). W Szczecinie postanowiono bliżej przyjrzeć się przypadkowi Malczewskich. Jacek, twórca sławny i wybitny, także tworzył pod intelektualną presją ojca filozofa, a jego bunt polegał jedynie na odrzuceniu konwencji artystycznego posłannictwa spod znaku Matejki. Syn Rafał, mniej znany, przeszedł dłuższą drogę. Choć silnie związany z ojcem, potrafił odrzucić jego estetykę niemal całkowicie. Jacek malował przede wszystkim ludzi, Rafał – miejsca (pejzaże). Jacek trzymał się XIX-wiecznych konwencji, Rafał śmiało wkroczył w świat modernistycznej estetyki.
Malczewscy. Figura syna, Muzeum Narodowe w Szczecinie, wystawa czynna do 23 lipca