Adam Korol o sporcie olimpijskim

Piotr Pytlakowski: – Oglądał pan igrzyska olimpijskie w Rio de Janeiro jak leci, czy tylko wioślarstwo? Adam Korol: – Starałem się oglądać wszystko, zarywałem noce. Dla mnie to była duża frajda. Wcześniej nie miałem okazji oglądać niektórych konkurencji, np. windsurfingu czy pięcioboju nowoczesnego. Rzadko oglądałem zapasy, taekwondo, zawody rowerowe BMX. W igrzyskach to jest piękne, że skumulowano tak wiele dyscyplin w dwa tygodnie i taki kibic jak ja ma okazję na większość z nich popatrzeć. Ale wielu kibiców właśnie na to narzeka. Konkurencji jest za wiele. Niektóre całkiem egzotyczne. No i podział medali wydaje się niesprawiedliwy. Dlaczego niesprawiedliwy? Bo na przykład małe różnice między konkurencjami pływackimi powodują, że Michael Phelps mógł zdobyć na czterech olimpiadach 23 złote medale, a fenomenalny sprinter Usain Bolt na trzech igrzyskach, chociaż zgarnął w swojej specjalności całą pulę, wygrał tylko 9 złotych medali. No tak, pływanie rzeczywiście daje większe szanse na zostanie multimedalistą niż inne dyscypliny olimpijskie. MKOl uznał jednak, że tak powinno być, i na razie nikt przeciwko temu nie protestuje. W pierwszych nowożytnych igrzyskach w Atenach w 1896 r. rozgrywano 43 konkurencje medalowe i zmagało się 241 sportowców, w Meksyku w 1968 r. w 172 konkurencjach brało udział 5500 sportowców, a w Rio de Janeiro rozdano już 306 kompletów medali, o które walczyło ponad 11 tys. sportowców. Gdzie jest granica? Każda dyscyplina sportowa chce być dyscypliną olimpijską, bo to podnosi jej prestiż. Komitet Olimpijski starannie dobiera do programu nowe konkurencje. Najpierw jest sprawdzana jako dyscyplina pokazowa, a potem decyzją MKOl albo wchodzi do programu igrzysk, albo nie. Dodawanie konkurencji uprawianych na jednych kontynentach, a na innych nieznanych, to sposób, żeby aktywizować sportowo społeczeństwa, np. afrykańskie czy azjatyckie. Tak samo było w wioślarstwie, gdzie kiedyś nie było podziału na wagi. To preferowało Europę czy Australię. Wychodząc naprzeciw potrzebom tych, którzy są mniejsi, a chcą uprawiać wioślarstwo, stworzono konkurencję dla lżejszych zawodników, tak zwaną wagę lekką. To był ukłon w stronę Azjatów. Pierwsze igrzyska w Atenach były dla sportowców, świat prawie o nich nie wiedział. A dla kogo są dzisiaj? Dla sportowców, dla kibiców i dla podnoszenia prestiżu państw, których reprezentacje uczestniczą w zmaganiach. Baron Pierre de Coubertin wychodził z założenia, że liczy się tylko udział; a dzisiaj liczy się medal, a najlepiej zwycięstwo. W Stanach Zjednoczonych srebrny medalista jest pierwszym przegranym. Sam udział w igrzyskach jest oczywiście ważnym wydarzeniem dla każdego sportowca, wiem to po sobie, wyjeżdżałem na igrzyska pięć razy, ale dopiero gdy zdobyłem z kolegami złoto w czwórce podwójnej, poczułem się jak zwycięzca. Każdy chce się zapisać w historii sportu jak najlepiej, każdy marzy o tym, żeby wyjechać na igrzyska i stanąć na najwyższym podium. Dane jest to niewielu. W całej historii olimpijskiej Polacy zdobyli ok. 70 złotych medali. Stany Zjednoczone zdobywają prawie 50 złotych medali w jednych igrzyskach. W Rio 555 reprezentantów USA zdobyło 121 medali, a 242 Polaków tylko 11 krążków. Okrzyczano sukces, ale to chyba marne proporcje. Nie da się tak prosto porównać sportowego potencjału poszczególnych państw. W Stanach wyłania się reprezentantów drogą wewnętrznych eliminacji z całej armii sportowców. U nas sport wyczynowy uprawia w porównaniu z nimi nieproporcjonalnie mniej młodych ludzi. Tam w systemie szkolenia uczestniczą wyższe uczelnie, dla których punktem honoru jest posiadanie uzdolnionych sportowo studentów. Dają im stypendia i wszelkimi sposobami przyciągają. U nas naborem i trenowaniem zawodników zajmują się kluby sportowe, które narzekają na brak pieniędzy. I mają rację. No to może nie trzeba wysyłać na igrzyska tak licznej ekipy, ale zdecydować się – jak Węgrzy – na specjalizację? Oni postawili na pływanie i kajaki, i w tych konkurencjach zdobyli większość z 15 medali, w tym osiem złotych. Załóżmy, że postawimy na kilka dziedzin sportu; powiedzmy na wioślarstwo, kajakarstwo i na lekkoatletykę. Wybierzemy tylko te, które już przynosiły medale. Czy sądzi pan, że to będzie gwarancja sukcesu? Polska zdobyła w przeszłości worek medali w boksie i podnoszeniu ciężarów, a teraz zapanowała tu posucha. I co ze sportowcami uprawiającymi niepreferowane dyscypliny? Odetniemy ich totalnie od finansowania czy rzucimy im jakieś grosze na przeżycie, bez możliwości rozwoju? Nie jestem zwolennikiem specjalizacji, bo to droga prowadząca na manowce. Węgrzy osiągnęli sukces nie dzięki ograniczeniu się do kilku konkurencji, ale dzięki generacji superuzdolnionych pływaków i kajakarzy. A potem przyjdzie czas mniej zdolnych i nawet wąska specjalizacja nie pomoże. W gruncie rzeczy rozmawiamy o pieniądzach na sport olimpijski, bo to one przekładają się na sukcesy. Zastanawiam się, czy to etyczne, aby pieniądze podatnika inwestować w sport zawodowy, bo przecież olimpijczycy to już nie amatorzy, ale profesjonaliści, którzy zarabiają na uprawianiu sportu. Tak, na igrzyskach startują zawodowcy, którzy przygotowują się do igrzysk przez cztery lata, po 365 dni w roku. Uważam, że państwo powinno wspierać sportowców, nawet jeśli są zawodowcami. Muzycy grający w filharmoniach czy aktorzy w państwowych teatrach też są zawodowcami, a państwo dotuje ich utrzymanie. Dlaczego? Bo dzięki temu dotuje rozwój kultury. Sport tworzy sferę kultury fizycznej, równie ważnej dla rozwoju społeczeństw. A udział polskich sportowców w olimpiadach jest ważny dla wszystkich obywateli. Sukcesy sportowe podnoszą poziom optymizmu społecznego. No i najważniejszy aspekt. Medale olimpijczyków przekładają się na masowość sportu uprawianego przez dzieci i młodzież, czyli na sport powszechny. Kiedy pojawił się Adam Małysz, pojawił się wzór. Nagle młodzi ludzie zaczęli garnąć się do uprawiania skoków. Sukcesy Justyny Kowalczyk spowodowały, że ludzie zaczęli masowo biegać na nartach. To nie musi od razu przekładać się na medale, ale powoduje modę na zdrowy tryb życia. Tego nie da się przecenić. A pana złoty medal też tak zaprocentował? Po naszych sukcesach łatwiej było namówić dzieciaki, aby trenowały wioślarstwo. Chodziłem po szkołach w moim rodzinnym Gdańsku, opowiadałem o sporcie, o tym, jak się trzeba poświęcić, żeby dojść do takich sukcesów. I sporo dzieciaków zdecydowało się uprawiać wioślarstwo. Na całym świecie obserwuje się, że młodzież zajęta komputerami i smartfonami odchodzi od sportu. Ale część młodych ludzi, jeśli będzie miała sportowe wzorce do naśladowania, podejmie wyzwanie. Olimpiady co cztery lata dostarczają takie wzorce i wyzwalają entuzjazm. Ale potem potencjał jest marnowany, bo te dzieciaki na fali entuzjazmu trafiają w próżnię. W mniejszych ośrodkach brakuje klubów sportowych, jest za mało sekcji, a trenerzy pierwszego kontaktu to już wy