Twój wewnętrzny sabotażysta. Co robić, żeby „muszę” zamieniło się w „chcę”

Żeby w głowie zamiast „muszę” pojawiło się „chcę i mogę”, powinny być spełnione pewne warunki.

Posprzątam trochę na biurku. Wstawię pranie. I jeszcze kawa. Nikt z nas nie jest wolny od pokusy odwlekania. Dlaczego tak trudno zabrać się do pewnych rzeczy od razu? Z lenistwa? – Niekoniecznie. Działa tu psychologiczny mechanizm: nie ciekawi mnie to albo jest zbyt trudne i stresujące, więc spada motywacja, by zacząć to robić – wyjaśnia Anna Agata Nowak, psycholożka pracy. Z reguły tą „mniej przyjemną sprawą” jest właśnie praca. Już dawno psychologowie przewidywali, że motywacyjne problemy będą się tylko nasilać. Współcześnie rośnie m.in. tendencja do odkładania wszystkiego na później (zwana prokrastynacją). Piers Steel, kanadyjski psycholog z University of Calgary, już 10 lat temu zauważył, że zjawisko tym bardziej eskaluje, im więcej rozpraszaczy w otoczeniu. W naszym środowisku pracy jest za dużo dźwięków i obrazów, które stale kradną uwagę. Skrzynki puchną od maili i spamów, telefony dzwonią, pobrzękują esemesy, zagaduje kolega zza biurka. Brak kontroli nad rozpraszaczami sprawia, że rosną problemy z wykonywaniem zadań, zwłaszcza z sumiennością. Zaczynamy być gorzej oceniani, a to z kolei przyczynia się do spadku motywacji. I koło się zamyka.

Bez odpowiedniej motywacji nie zrealizujemy żadnego planu. Bywa, że nie dźwigniemy się z łóżka (jak supermodelka Linda Evangelista, która nie wstawała za mniej niż 10 tys. dol. dziennie). Wewnętrzny motor do działania to skomplikowany mechanizm. Ochotą do działania sterują m.in. nasze pragnienia, potrzeby, czasem ambicje, często wartości, ale równie silnie wpływają na nią wszelkie zewnętrzne okoliczności, jak nagrody czy kary. I dopóki spadki motywacji przeplatają się ze wzrostami, jest w porządku. Trudno być ciągle nakręconym jak króliczek z reklamy baterii. Gorzej, jeśli ktoś na dłużej utknie w marazmie i nie wie, jak wrócić na dawne tory.