Latem 751 r. nad rzeką Tałas w dzisiejszym Kirgistanie doszło do wielkiego starcia między wojskami kalifatu bagdadzkiego a dynastią Tang. Cesarskie Chiny poniosły tego dnia stratę daleko większą niż przegrana w polu. Wśród wielu tysięcy jeńców, jacy dostali się do arabskiej niewoli, znalazła się spora grupa rzemieślników, którym znane były tajniki wytwarzania papieru. W ten sposób w dziejach cywilizacji rozpoczął się nowy rozdział. Upowszechnienie papieru na terenie imperium arabskiego zapoczątkowało niebywały rozkwit muzułmańskiej nauki na polu astronomii, filozofii, medycyny czy geografii.
Arabowie, kiedy już poznali technikę wytwarzania papieru, stanęli przed innym problemem – z czego go wyrabiać? Nie mogli po prostu skopiować rozwiązań chińskich, ponieważ w Azji Środkowej brak było powszechnych w Państwie Środka roślin, czyli konopi, bambusa lub morwy. Muzułmanie dali więc przykład swojej innowacyjności, opracowując nieznaną dotąd technikę opartą na nowych materiałach. Ich papier powstawał z odpadów bawełnianych i lnianych tkanin.
Początkowo największym ośrodkiem wytwarzania papieru była Samarkanda. Tamtejsze manufaktury, zamiast w używane w Chinach moździerze, wyposażono w specjalne urządzenia do ubijania, co umożliwiło produkcję na wielką skalę. Arabowie wciąż ulepszali technikę papiernictwa – by lepiej się pisało, powlekali obie strony arkusza skrobią.
Papier, jak większość innowacji, które miały szczęście znaleźć podatny grunt, zrobił zawrotną karierę i szybko rozprzestrzenił się na cały świat islamski. Już w 794 r. produkowano go w Bagdadzie. Niedługo później Damaszek stał się głównym dostawcą papieru do Bizancjum. Do Europy papier przywędrował z Afryki Północnej, a konkretnie z marokańskiego Fezu, gdzie Arabowie zorganizowali prężnie działające manufaktury.