Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Nauka

Pikantne wino z solą

Dr Paulina Komar o antycznym winie, jego produkcji, smaku i handlu

Starożytna grecka ceramika z pijącymi wino mężczyznami. Starożytna grecka ceramika z pijącymi wino mężczyznami. Bildarchiv Steffens/Bridgeman Images/Photopower
Rozmowa z archeolożką dr Pauliną Komar o dziejach antycznego wina, jego produkcji, smaku i dystrybucji w Imperium Romanum.
Wyciskanie soku z winogron – mozaika rzymska z amfiteatru, II w. n.e.Deagostini Picture Library/Scala, Florence/Photopower Wyciskanie soku z winogron – mozaika rzymska z amfiteatru, II w. n.e.

AGNIESZKA KRZEMIŃSKA: – Swego czasu rozważano, czy człowiek nie został rolnikiem przede wszystkim po to, by mieć co nalać do kufla. Pomysł chwytliwy, warzenie piwa nie wykluczało robienia placków z dzikiego zboża. A co z winem, którego pozostałości sprzed 8 tys. lat znaleziono na ściankach naczyń z Gruzji?
PAULINA KOMAR: – Zakaukazie to matecznik winiarstwa, tam odkryto najstarsze udomowione pestki winogron – bardziej wydłużone niż dzikie i z charakterystycznym dzióbkiem. Do dziś istnieje tam zwyczaj robienia win w kwewri – glinianych pojemnikach umieszczonych w ziemi. Umiejętność przetwarzania winogron i pierwsze udomowione szczepy rozeszły się stamtąd na zachód do basenu Morza Śródziemnego i na wschód do Azji Centralnej oraz na południe przez Bliski Wschód do Afryki Północnej.

Z Egiptu z końca IV tys. p.n.e. pochodzą najstarsze etykietki i dzbany na wino z informacjami o miejscu produkcji. Są to jedne z najstarszych śladów piśmiennictwa, dowodzące, że pismo miało pomóc w handlu i administracji.
Z tym że akurat egipskie wino w antyku uchodziło za podłe, a poeta Marcjalis wyśmiewał, że znad Nilu lepszy jest ocet, co wynikało z tego, że w Afryce nie ma dobrych warunków dla winiarstwa. Do Italii rozwinięta kultura wina przyszła z greckimi kolonistami, bo choć już wcześniej uprawiano tam lokalne odmiany pnącej się winorośli, tzw. vitis arborata, i najprawdopodobniej produkowano wino na niewielką skalę, to dopiero Grecy przywieźli ze sobą odmiany vitis roditis i sideritis, a także technikę uprawy na niskich podpórkach. Z badań genetyków wynika, że współczesne szczepy z Italii są podobne genetycznie do dzikiej winorośli, która tam rosła, ale stanowią połączenie lokalnych odmian, greckich i fenickich.

Polityka 52.2021 (3344) z dnia 20.12.2021; Nauka i cywilizacja; s. 100
Oryginalny tytuł tekstu: "Pikantne wino z solą"
Reklama