Zbuduj, co myślisz

Jarosław Spychała wymyślił nowatorską metodę uczenia filozofii za pomocą klocków lego. Długo nie mógł się z nią przebić na szersze wody. Dziś organizuje w Warszawie Festiwal Kultury Filozoficznej.

Dziś 34-latek, na co dzień nauczyciel filozofii w stołecznym zespole edukacyjnym Pro Futuro, o zmianie sposobu nauczania filozofii myślał, kiedy jako doktorant prowadził zajęcia ze studentami Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Ze zdumieniem stwierdził, że po wieloletnim szkolnym treningu dochodzenia do z góry założonych rezultatów w stylu „Słowacki wielkim poetą był”, prace zaliczeniowe na uczelni zaczynali oni od stwierdzeń: Platon był wielkim filozofem.

Na kolejnych zajęciach zaproponował, by platoński mit o jaskini po prostu narysowali. Przy interpretacji wybuchła burzliwa dyskusja, ale zbyt wiele miejsca zajmowały w niej uwagi, jak komu wyszedł obrazek. Potrzeba było bardziej neutralnej formy, która uruchomi wyobraźnię, a nie będzie zależna od indywidualnych zdolności plastycznych. Odpowiedzią były klocki lego.

Zaczyna się od czytania krótkiego fragmentu filozoficznego tekstu. Potem każdy ma zbudować z klocków to, co z niego zrozumiał. Uczestnicy w trakcie zajęć nie porozumiewają się ze sobą, nie wolno im opowiadać, co budują. Potem zbierają się w grupę i podchodzą do kolejnych prac. Zadaniem grupy jest rozpoznać w budowli elementy opowieści. Autor dopiero na końcu przedstawia własną interpretację. Po omówieniu wszystkich prac zostają one zwięźle podsumowane, ale celem nie jest wskazanie jedynie słusznego rozumienia, tylko wywołanie poczucia ciekawości, które prowokuje do samodzielnego myślenia. Na pozór prosta historia zaczyna obrastać w znaczenia, sensy, interpretacje. Profesorowie, widząc studentów bawiących się klockami lego, początkowo traktowali rzecz z odrobiną lekceważenia.