Akcja Partnerska BNP Paribas

Mimo trwającego w wielu krajach kryzysu polskie firmy wciąż zwiększają obroty z zagranicą. W ubiegłym roku eksport z Polski, liczony w złotówkach, wzrósł o prawie 7 proc., a import zwiększył się o 2,4 proc. W trudnych czasach szukanie partnerów w innych państwach może okazać się dobrą receptą na spadek popytu w Polsce. Jednak handel zagraniczny niesie ze sobą także różne zagrożenia. Dotyczą one nie tylko kondycji finansowej kontrahenta, ale również sytuacji gospodarczej innego państwa czy stabilności instytucji finansowych, które obsługują odbiorcę towarów. W dodatku potencjalni partnerzy biznesowi z różnych, często egzotycznych, stref kulturowych działają według innych, mało znanych polskim przedsiębiorcom reguł. Dotyczą one także sfery gospodarczej, w tym tak newralgicznego obszaru, jakim jest system rozliczeń. Współpraca z bankiem globalnym Na szczęście istnieje wiele sposobów, dzięki którym handlowanie z zagranicą można uczynić jak najbezpieczniejsze. Najprostszym z nich jest wybór odpowiedniego banku do obsługi transakcji z kontrahentem z innego kraju. Warto zdecydować się na bank międzynarodowy, który ma nie tylko oddziały w wielu krajach, ale też bardzo gęstą sieć banków-korespondentów, rozsianych po całym świecie, oraz zintegrowane rozwiązania finansowe. W ten sposób działalność firmy nie zostanie ograniczona tylko do jednego kraju czy regionu, a kontrahentów można szukać praktycznie wszędzie. Przy wyborze banku ważną decyzją dla przedsiębiorstwa eksportującego swoje towary za granicę jest wybór sposobu rozliczeń z kontrahentem. Dwa najprostsze modele to system zaliczkowy bądź rachunek otwarty, czyli odroczony termin płatności. Istnieje jednak wiele rozwiązań pośrednich, zabezpieczających interesy zarówno eksportera, jak i importera. Wybór sposobu rozliczeń zależy od wielu czynników. W handlu między Polską a innymi krajami Unii Europejskiej zazwyczaj używany jest rachunek otwarty. Natomiast kontakty z firmami np. chińskimi czy indyjskimi opierają się na różnych formach zabezpieczających. Często na początku współpracy przedsiębiorstwa wybierają droższe, ale zmniejszające ryzyko możliwości wzajemnych rozliczeń. Z czasem jednak przechodzą na tańsze instrumenty, bo mają do siebie więcej zaufania. Mniej lub więcej ryzyka W handlu zagranicznym istnieją trzy podstawowe formy rozliczeń, które zwiększają bezpieczeństwo obu stron. Są nimi inkaso, akredytywa i gwarancja. – W przypadku inkasa bank pośredniczy i ułatwia rozliczenia, ale nie bierze na siebie ryzyka, w sytuacji gdy importer nie zapłaci eksporterowi za dostarczony towar. Podstawowa zaleta inkasa to jego niska cena dla klienta – mówi Ilona Kucharska-Poczekwa, dyrektor Departamentu Finansowania Handlu Zagranicznego w  BNP Paribas Bank. Natomiast w przypadku akredytywy bądź gwarancji bank ubezpiecza transakcje, czyli ponosi ryzyko. Akredytywa obejmuje również usługę rozliczenia, natomiast sama gwarancja tylko zabezpiecza dokonanie transakcji. Te instrumenty są dla eksportera droższe niż proste inkaso, ale dają mu pewność, że otrzyma pieniądze za wysłane produkty. Obok zmniejszania ryzyka związanego z rozliczeniem transakcji bank może również pomóc eksporterowi w znalezieniu pieniędzy na wykonanie zamówienia, a importerowi umożliwić dogodne warunki zapłacenia za dostarczony towar. Ta pierwsza opcja nazywa się fachowo prefinansowaniem eksportu. Polega na kredycie, jakiego udziela bank firmie na zakup surowców potrzebnych do wyprodukowania towarów, jakie chce kupić przedsiębiorca z innego kraju. Zabezpieczeniem takiej pożyczki są środki, które zobowiązuje się zapłacić kontrahent z zagranicy. Istnieje również możliwość pomocy importerowi, zwana postfinansowaniem eksportu. Wówczas firma sprzedająca towar dostaje od razu pieniądze, ale kupujący nie musi natychmiast uregulować należności, tylko korzysta z odroczonego terminu płatności. Bank przelewa pieniądze na rachunek eksportera ze swoich środków, a należności od importera dostaje z pewnym opóźnieniem. Modne transakcje terminowe Poważnym wyzwaniem w handlu zagranicznym pozostają wahania kursów walutowych. Nasz narodowy pieniądz jest szczególnie wrażliwy na różne rynkowe wydarzenia, chociaż zachowuje się na pewno spokojniej niż jeszcze kilka lat temu. W przeszłości zabezpieczanie się przed kursowymi wahaniami, zwłaszcza w formie tzw. opcji walutowych, wywoływało wiele kontrowersji. Wynikały one głównie z niewłaściwego używania tego instrumentu. Z narzędzi chroniących przed zbyt gwałtownymi wahaniami kursu powinni korzystać tylko ci, którzy rzeczywiście rozliczają się w obcych walutach. Proponowane przez banki instrumenty nie są przewidziane do spekulacji, tylko do zabezpieczania konkretnych transakcji. Zdecydowanie najpopularniejsze i najprostsze są transakcje terminowe forward. Stanowią one ok. 90 proc. wszystkich operacji zabezpieczania się firm przed kursowym ryzykiem. Taki instrument polega na ustaleniu z góry terminu wymiany walut, kwoty operacji i kursu, jaki zostanie zastosowany. Transakcja terminowa forward nie wiąże się z żadną prowizją pobieraną przez bank, jednak jest zobowiązaniem ważnym dla obu stron. Przedsiębiorca nie może zatem z niej zrezygnować, nawet jeśli w przyszłości stwierdzi, że operacja na ustalonych warunkach już mu się nie opłaca. Co ważne, przyszły kurs nie jest ustalany na zasadzie spekulacji, tylko konkretnych wyliczeń uwzględniających różnicę między stopami procentowymi.   Firma sprzedająca meble kontrahentom niemieckim otrzyma należność w wysokości 50 tys. euro dopiero za dwa miesiące. W momencie sprzedaży (data wystawienia faktury) rynkowy kurs natychmiastowy euro wynosi 4,15 zł i jest to kurs zapewniający rentowność tej sprzedaży. Kwotowanie transakcji forward z terminem dwumiesięcznym przy danym kursie natychmiastowym wynosi 4,1750. Poprzez zawarcie transakcji terminowej forward firma wyeliminowała ryzyko walutowe na opisanej transakcji. Przykładowo, jeśli transakcja terminowa forward ma dotyczyć wymiany euro na złotego, bank bierze pod uwagę aktualną stopę rynkową dla obu walut i na tej podstawie wylicza kurs forward, który zostanie zastosowany w określonym przez firmę terminie. Skoro stopa dla złotego jest wyższa niż dla euro, kurs forward dotyczący terminu przykładowo za rok pozwoli za jedno euro otrzymać nieco więcej złotych niż aktualny kurs rynkowy. Istnieją również inne, bardziej skomplikowane metody zabezpieczenia dla przedsiębiorstw, jak operacje typu swap czy różne odmiany słynnych opcji walutowych, jednak są one stosowane dużo rzadziej niż proste transakcje terminowe typu forward. Handlujemy w euro Zdecydowanie najważniejszą walutą dla polskich firm handlujących z zagranicą pozostaje euro. – Transakcje zabezpieczając