Cieszyn rozpoczął obchody 1200-lecia założenia miasta. W ostatniej chwili, na początku grudnia 2009 r., Czeski Cieszyn zadeklarował przyłączenie się do uroczystości. Po zachodniej stronie Olzy nie było wcześniej entuzjazmu dla wspólnego świętowania. Bo Czeski Cieszyn będzie hucznie obchodził 90 rocznicę powstania po rozdzieleniu miasta granicą państwową w 1920 r. Wielu Polaków na czeskim Zaolziu ta rocznica oburza, a w polskim Cieszynie widać dystans do czeskiego jubileuszu.
Mariusz Makowski, historyk, prezes Macierzy Ziemi Cieszyńskiej, mówi, że uczczenie rocznicy założenia miasta nie jest przeciwko Czechom i ma swoją historię: – Po raz pierwszy obchodzono ją w 1810 r., a potem co pół wieku. Przy okazji sama Macierz będzie świętować 125-lecie powstania. To najbardziej zasłużona dla polskości i rozwoju szkolnictwa polskiego organizacja w Księstwie Cieszyńskim. – W XIX w. w polskich szkołach można było zdobyć średnie wykształcenie, a na studia szło się do Krakowa – przypomina Makowski. Czescy historycy często kwestionują polskie korzenie na Zaolziu, uważają, że Polacy przybyli tutaj w XIX w. z Galicji, do pracy w przemyśle i kolei. – A przecież polskie szkoły funkcjonują nieprzerwanie od ponad dwóch wieków – ripostuje Makowski.
Pogodzić święta
Legenda głosi, a wierzą w nią na obu brzegach Olzy, że w 810 r. trzej synowie słowiańskiego władcy – Bolko, Leszko i Cieszko – spotkali się tutaj i tak się ucieszyli, że założyli miasto Cieszyn. Potem Cieszynem i Księstwem Cieszyńskim miotały wichry historii – inaczej interpretowane w Polsce i Czechach – aż do chwili, kiedy na zgliszczach Rosji, Niemiec i Austro-Węgier, po I wojnie światowej, powstały Polska i Czechosłowacja.